نقش رهبری تحول آفرین در کارآفرینی سازمانی (مورد مطالعه: شرکت ام تی ان ایرانسل)

امروزه سازمان ها در محیط پویا و متغیر پیرامون خود نیازمند مکانیزم هایی هستند که علاوه بر حفظ بقای سازمان بتواند باعث رشد و شکوفایی آنها نیز شود. برای اینکه سازمان بتواند خود را با این تغییرات به بهترین شکل وفق داده و از شرایط جدید بیشترین بهره را ببرد باید بتواند تهدیدات را به فرصت ها تبدیل کند یا به عبارتی فرآیند کارآفرینی را در درون خود نهادینه کند. شناسایی عوامل موثر بر کارآفرینی، ایجاد و تقویت آنها جهت بقا در عرصه رقابت برای سازمان ها اهمیت بسزایی دارد و این مهم جز در سایه توجه و حمایت مدیران و رهبران سازمان ممکن نیست. سازمان ها برای ایجاد سازگاری با محیط و انطباق با آن و خلق فرصت از این شرایط گاهی نیاز به تغییرات بنیادی و اساسی دارند. در این مواقع برای ایجاد تغییرات بنیادین به رهبران تحول آفرین نیاز است. رهبران تحول آفرین با خلق ایده ها و چشم اندازهای جدید مسیر تازه ای از رشد و شکوفایی را فراروی سازمان ها قرار می دهند و نوید دهنده بهبود عملکرد سازمان ها و کسب مزیت رقابتی خواهند بود (فرجامی؛ 1386). مسئله اصلی این تحقیق شناخت نقش رهبری تحول آفرین و مولفه های آن در کارآفرینی سازمانی در شرکت ایرانسل به عنوان یکی از شرکت های موفق و نوآور در عرصه صنایع ارتباطی و مخابراتی می باشد. با توجه به شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و قانونی حاکم بر سازمان های ایران و لزوم رقابت با رقبای داخلی و خارجی، به منظور حفظ بقای شرکت و دستیابی به رشد و توسعـه و تحقق اهداف، فراهم آوردن شرایط و زمینه های لازم برای کاربردی شدن فرآیند کارآفرینی سازمانی در شرکت ایرانسل که از حمایت های بخش دولتی نیز بی بهره است، بسیار مهم و حیاتی است و با توجه به نوپا بودن پدیده کارآفرینی سازمانی در شرکت های ایرانی، انجام تحقیقاتی که بتواند به کاربردی شدن هرچه بیشتر آن کمک کند لازم و ضروری است. هدف مورد انتظار از انجام این تحقیق بررسی نقش رهبری تحول آفرین و مولفه های آن در کارآفرینی سازمانی در شرکت ایرانسل است. در این تحقیق ابتدا جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری، تدوین ادبیات تحقیق و تعاریف عملیاتی، از مطالعه کتابخانه ای استفاده شد. و بر اساس مطالعه پیشینه تحقیقات موضوع، ترکیبی از مدل «بس» در رهبری تحول آفرین و ابعاد کارآفرینی سازمانی «آنتونیک و هیسریچ» به عنوان مدل بنیادی تحقیق انتخاب گردید. بر اساس این مدل، مولفه های رهبری تحول آفرین که این تحقیق در پی یافتن نقش آنها در کارآفرینی سازمانی است، عبارتند از نفوذآرمانی، انگیزش الهام بخش، ترغیب ذهنی و ملاحظات فردی. برای جمع آوری اطلاعات جهت آزمون فرضیه ها از بخش مربوط به رهبری تحول آفرین پرسشنامه چند عاملی رهبری (mlq) و پرسشنامه استاندارد شده و استفاده شده در پژوهش های پیشین (بودلایی؛ 1388) برای بخش کارآفرینی سازمانی استفاده گردید. برای محاسبه پایایی پرسشنامه در این تحقیق، با استفاده از نرم افزار spss ضریب پایایی (آلفای کرونباخ) برای پرسشنامه محاسبه گردید که این مقدار برابر 0.841 شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها در سطح خطای 5% حاکی از آن است که رهبری تحول آفرین در کارآفرینی سازمانی در شرکت ایرانسل نقش دارد. همچنین پس از آزمون فرضیه های فرعی نیز، نقش هر چهار مولفه ی نفوذآرمانی، انگیزش الهام بخش، ترغیب ذهنی و ملاحظه های فردی نیز در کارآفرینی سازمانی در شرکت ایرانسل تأیید شد. بر اساس آزمون فریدمن که برای رتبه بندی مولفه های رهبری تحول آفرین از حیث اثرگذاری بر کارآفرینی سازمانی در سطوح مدیریتی شرکت، انجام گرفت مشخص شد که مولفه نفوذآرمانی با میانگین رتبه 4.00 بالاترین رتبه ومولفه های انگیزش الهام بخش با میانگین رتبه 2.51 ترغیب ذهنی با میانگین رتبه 2.33 و ملاحظه های فردی با میانگین رتبه 1.16 در رتبه های بعدی قرار دارند. واژه های کلیدی: رهبری تحول آفرین، نفوذآرمانی، انگیزش الهام بخش، ترغیب ذهنی، ملاحظه های فردی و کارآفرینی سازمانی.