نقش اسید هیومیک بر خصوصیات مورفولوژیکی،فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد سه رقم تربچه (raphanus sativus l.) در شرایط تنش شوری

به منظور بررسی تأثیر اسید¬هیومیک به عنوان ماده خنثی¬کننده اثرات تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل، بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. تیمارها شامل سه رقم تربچه(cherry belle، sparkler وscarlett cincinnati) به عنوان فاکتور اول و اسید هیومیک در دو سطح شاهد و 5/1 گرم در لیتر به عنوان فاکتور دوم و تنش شوری در چهار سطح شاهد ،33، 66و 99 میلی-مولار نمک طعام به عنوان فاکتور سوم بودند. نتایج بدست آمده نشان داد که افزایش تنش شوری باعث کاهش صفات وزن¬تر اندام هوایی، سطح برگ، وزن¬تر و خشک ریشه، وزن¬تر غده، قطر غده، سفتی¬بافت غده، کلروفیلb ، قند محلول، پتاسیم اندام هوایی و غده گردید. همچنین این تنش باعث افزایش نشت الکترولیت، هدایت روزنه-ای، آنتوسیانین غده، میزان سدیم اندام هوایی و غده شد و بر وزن خشک ساقه، طعم غده، نسبت کلروفیل a به b و کارتنوئید تأثیر معنی¬داری نداشت. اسید هیومیک در شرایط تنش شوری باعث کاهش اثرات منفی شوری گردید به طوری¬که باعث افزایش سطح برگ، وزن¬تر ریشه، وزن¬تر غده، طول غده، سفتی بافت غده، نشت الکترولیت، کلروفیل a، کارتنوئید، کلروفیل کل، پتاسیم اندام هوایی شد و همچنین باعث کاهش صفاتی مانند طول ریشه، وزن خشک ریشه و غده، میزان آنتوسیانین غده، قندمحلول، میزان سدیم اندام هوایی و غده و پتاسیم غده شد و بر صفات وزن¬تر و خشک اندام هوایی، قطر غده، طعم غده، هدایت روزنه¬ای، کلروفیل bو نسبت کلروفیلa به b تأثیر معنی¬داری نداشت.ارقام مختلف در شرایط تنش شوری و تیمار اسید¬هیومیک واکنش متفاوتی از خود نشان دادند. بیشترین مقاومت به تنش شوری در رقم اسکارلت سین¬سیناتی دیده شد به طوریکه بیشترین وزن¬تر اندام هوایی و وزن تر و خشک ریشه، وزن¬تر و خشک غده، طول غده، سفتی بافت غده، کلروفیل a، کلروفیل کل، میزان آنتوسیانین غده، قند محلول، میزان سدیم اندام هوایی و غده، میزان پتاسیم اندام هوایی و غده مربوط به این رقم بود. ارقام چریبل و اسپاکلر به دلیل شباهت ظاهری در تمامی خصوصیات اندازه¬گیری شده، تفاوت معنی داری نسبت به¬هم نشان ندادندو در کل این ارقام به تنش شوری، حساسیت بیشتری نسبت به رقم اسکارلت سین¬سیناتی از خود نشان دادند.