ارزیابی اثرات خزشی الحاق نواحی روستایی بر ساختار کالبدی - اجتماعی نواحی مادر شهری مطالعه موردی: شهر تبریز، روستاهای کندرود، لاله، کرکج و شاد آباد مشایخ

پایان نامه
چکیده

تمرکز اقتصادی، سیاسی، جمعیتی، فرهنگی، اداری و خدماتی در شهر تبریز زمینه اشتغال جمعیت نسبتا وسیعی را فراهم کرده است. چنین تمرکزی باعث گسترش روابط این شهر به عنوان مرکز استان با دیگر شهرها و روستاهای استان آذربایجان شرقی شده، کارکردهای شهری آنرا افزایش داده و در نتیجه نیازهای فضایی درون شهر را بالا برده است. محدودیت فضایی موجود درون شهر بویژه بالا بودن قیمت زمین، فشارهای ناشی از آن را در نخستین مرحله به روستاهای حریم که نزدیکترین روستاها به شهر هستند، انتقال داده است. طی این فرایند خزش شهری، در واقع بخشی از ساختار و کارکردهای شهر تبریز در ابعاد مختلف جمعیتی، اقتصادی، کالبدی و خدماتی و... به روستاهای پیرامون انتقال یافته و ساختار و کارکرد این روستاها را دچار تحولات اساسی نموده است. این تغیر و تحولات در سه گروه عمده از شاخصهای اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در دوره زمانی 1390- 1345 مورد مطالعه قرار گرفته است. جامعه آماری این تحقیق چهار سکونتگاه روستایی واقع در حوزه نفوذ شهر تبریز می¬باشد. با استفاده از روش نمونه¬گیری کوکران تعداد 379 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده¬اند. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی از جمله تکمیل پرسشنامه¬های خانوا و بنگاهها می¬باشد. همچنین به منظور مطالعه میزان تغیر و تبدیل کاربری اراضی کشاورزی به عنوان بخشی از تحولات کالبدی روستاها، اقدام به مطالعه تطبیقی از نظر زمانی و مکانی از وضعیت روستاها شده است. برای ارزیابی تغیرات و دگرگونی¬های کاربری اراضی روستاهای حوزه نفوذ و اطراف شهر تبریز، از تصاویر ماهواره¬ای چند زمانه در سالهای مختلف استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان از سطح وسیع تغیرات اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در روستاهای حوزه نفوذ شهر تبریز دارد. این تغیرات نشات گرفته از همجواری روستاها با کلانشهر تبریز و تحت تأثیر خزش نیروها و عوامل مختلف آن صورت گرفته است.

منابع مشابه

نقش روند گسترش کالبدی شهر تبریز در ایجاد تغییرات کاربری اراضی حومه شهر و روستاهای حوزه‌‌ی نفوذ مطالعه موردی؛ روستاهای الوار سفلی، باغ معروف، شادآباد مشایخ و کندرود

کلان­شهرها به جهت برخورداری از تزاید جمعیت و نیز تأثیرات متقابل فضایی و روابط عملکردی، همواره دگرگونی­ها و تغییرات عمده­ای را بر نواحی پیرامونی خود تحمیل می­کنند. تخریب زمین­های زراعی، نابودی فضاهای سبز، گسترش حاشیه­نشینی و بالاخص تغییر کاربری اراضی حومه و نیز روستاهای حوزه نفوذ، از جمله آنهاست. تحقیق حاضر جهت پاسخگویی به این سؤال اصلی که آیا تغییرات کاربری اراضی روستاهای مورد مطالعه متأثر از ...

متن کامل

تحلیلی بر عدالت اجتماعی در ساختار فضایی نواحی شهری (مطالعۀ موردی: نواحی شهر ایلام)

 شهرها پدیده­ های اجتماعی و فیزیکی پیچیده‌ای هستند که زیر فشار توسعۀ دائمی قرار دارند و تغییرات کمی و کیفی زیادی در آنها به وقوع می‌پیوندند. از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی و توسعۀ کالبدی شهرهای کشور در دهه­های اخیر، از هم پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهر بوده که زمینۀ نابرابری اجتماعی شهروندان در برخورداری از این خدمات را فراهم کرده است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل عدالت اجتماعی در ساخت...

متن کامل

تحلیل کالبدی– فضایی نواحی شهری بر اساس شاخص‌های رشد هوشمند شهری (مطالعه موردی: شهر بابل)

      امروزه شهرهای بسیاری در سطح جهان وجود دارند که در اثر رشد پراکنده، منابع طبیعی و فضاهای باز و سبز خود را مورد بهره‌برداری نادرست قرار داده‌اند. یکی از راه های مقابله با چنین رشد نابسامانی در دنیا، بهره‌گیری از الگوی « رشد هوشمند» در تهیه طرح های توسعه شهر است. در این راستا، در تحقیق پیش رو به تحلیل کالبدی- فضایی شاخص‌های رشد هوشمند شهری در نواحی شهر بابل و عوامل موثر بر آن از طریق 8 شاخص ...

متن کامل

توسعه انسانی در نواحی روستایی، مطالعه موردی: روستاهای شهرستان بهمئی

توسعه انسانی مفهوم جدیدی است که سازمان ملل متحد از سال 1990  آن را جایگزین در آمد سرانه و تولید ناخالص داخلی به عنوان معیار توسعه یافتگی نمود، و گویای آن است که درآمد همه زندگی انسان نیست و پیشرفت را نمی توان تنها با درآمد سرانه اندازه گیری کرد، بلکه هدف اصلی بهره مند ساختن راستین انسان و بهبود بخشیدن به کیفیت بهتر زندگی اوست. براساس این ایده انسان محور توسعه بوده و تمرکز اصلی روی ابعاد انسانی...

متن کامل

ارزیابی تأثیر حمل و نقل بر توسعه اجتماعی نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای حاشیه محور ارتباطی سنندج- دیواندره)

حمل و نقل نقش مهمی در تحولات اجتماعی دارد و در مناطقی که دسترسی کمتری به سیستم حمل و نقل دارند، تنگناهای ساختاری زیادی در فرایند توسعه اجتماعی بوجود می­آید، در این راستا عدم تامین نیاز دسترسی به حمل و نقل یکی از مهمترین موانع در رسیدن به اهداف توسعه پایدار روستایی می­باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر دسترسی به محور ارتباطی سنندج - دیواندره بر ارتقای شاخص­های اجتماعی روستاهای واقع در حاشیه این...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023