بررسی خاصیت ضدباکتریای اسانس بخش های هوایی گیاه perovskia abrotanoides karel بر باکتری های دهانی (streptococcus mutans و streptococcus sanguis) و اثر هم افزایی آن با اسانس گیاه salvia leriifolia benth

با توسعه سریع داروهای سنتزی، استفاده از داروهای گیاهی تا اندازه ای منسوخ شده بود، اما با بروز عوارض نامطلوب و جانبی ترکیبات سنتزی و عدم سازگاری آن ها با طبیعت انسان، و نیز مزایای استفاده از ترکیبات گیاهی در از بین بردن عوامل بیماری زا، بار دیگر توجه دانشمندان و محققین را به گیاه درمانی و استفاده از مواد موثر موجود در گیاهان دارویی، معطوف کرده است. گیاهان و فرآورده های آن ها از دیرباز به عنوان دارو مورد استفاده قرار گرفته اند. داروهای مصنوعی به دلیل محدود بودن ماده ی موثر، دارای اثر اختصاصی و اکثرا یک بعدی هستند در حالی که داروهای گیاهی به لحاظ دارا بودن ترکیبات متعدد، با تاثیر چند بعدی، ضمن ایجاد اثرات مختلف و مکمل، عوارض جانبی کمی دارند. درواقع، بخش زیادی از مواد موجود در گیاهان، مسئول کاهش یا از بین بردن عوارض جانبی هستند. با توجه به ماهیت عفونی پوسیدگی دندان و بیماری های پریودنتال که از جمله شایع ترین بیماری های دهانی قرن حاضرند، لزوم انجام بررسی ها و تحقیقات جهت یافتن راه کار مناسب برای غلبه بر این بیماری ها بر همگان روشن است. تهیه و به کاربری دهان شویه های جدید یکی از این راه کارها است. در تحقیق حاضر، اثر ضدباکتری اسانس گیاه perovskia abrotanoide karel و salvia leriifolia benth به عنوان گیاهان بومی و دارویی در استان خراسان، متعلق به تیره نعناع، بر برخی از باکتری های بی هوازی اختیاری ، مولد عفونت های دهانی – حلقی بررسی شد. ارتباط بین اثر ضد میکروبی اسانس بخش های هوایی (گل و شاخه های هوایی) گیاه برازمبل، در مراحل مختلف رشد و نمو (مرحله رویشی، مرحله گل دهی، مرحله بذر دهی) و برگ گیاه salvia leriifolia benth در مرحله گل دهی مورد ارزیابی قرار گرفت. اسانس گیری به روش تقطیر با بخار آب انجام شد. و تاثیر غلظت های مختلف از اسانس بر باکتری های streptoccus mutans (atcc:35668) و streptoccus sanguis (atcc:1449)، به روش رقت در براث (جهت تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی ((mic )برای هر دو اسانس و رقت در آگار (جهت تعیین حداقل غلظت باکتریسایدی((mbc ) برای اسانس p. abrotanoides بررسی شد. سپس ترکیبات موجود در گیاه p. abrotanoide از طریق gc-ms شناسایی شدند. مطالعه در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. ترکیبات آلفا 1و8-سینئول ، کامفور ، آلفا-بیسابولن ، آلفا-پینن و دلتا-کارن ، به عنوان اجزا اصلی اسانس برازمبل شناسایی شدند. ترکیبات فوق متعلق به گروه مونوتوپن های اکسیژنه هستند. در بررسی احتمال وجود هم کرداری بین اسانس دو گیاه p. abrotanoide و s. leriifolia به روش تیتراسیون شطرنجی و به دست آوردن زمان از بین رفتن باکتری، وجود تشابه در نوع و مقدار ترکیبات سازنده هر دو نوع اسانس تائید کننده اثر بی تفاوت آن ها نسبت به یکدیگر بود. به عبارت دیگرحضور توام دو اسانس بر همدیگر تقویت کننده خاصیت ضد باکتریایی آنان نیست.