بررسی ویژگیهای واجی، آوایی در لهجه ی کیسکانی

هدف از این پژوهش مطالعه ی قوانین واج شناسی و بررسی کاهش واکه ای در لهجه ی کیسکانی است. کاهش واکه ای فرآیندی است که در هجاهای فاقد تکیه اتفاق می افتد و در طی آن واکه ها به واکه ای دیگر تبدیل میشوند و کاهش واکه ای مرکزگرا و گاهی نیز مرکزگریز رخ میدهد (هریس 2005). به منظور بررسی کاهش واکه ای در لهجه ی کیسکانی از 29 گویشور (12 زن و 5 مرد گویشور کیسکانی و هم چنین 6 مرد و 6 زن گویشور فارسی معیار) خواسته شد تا شش کلمه شامل واکه های /a, o, u/ را بیان کنند. داده ها توسط میکروفون shur و نرم افزار praat در محیطی آرام ضبط شد. سپس مفدار دیرش، مرکز ثقل، فرکانس پایه و فرکانس سازه های اول و دوم در واکه های مورد نظر اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مقدار دیرش، انرژی، فرکانس سازه ی اول و فرکانس پایه در واکه های مذکور در فارسی معیار بیشتر از مقدار دیرش، انرژی، فرکانس سازه ی اول و فرکانس پایه ی آنها در لهجه ی کیسکانی است. اما مقدار فرکانس سازه ی دوم و مرکز ثقل در این سه واکه در لهجه ی کیسکانی بیشتر از فارسی معیار است. واکه ها در لهجه ی کیسکانی تمایل به کناره های زبان دارند؛ که نشان میدهد نوع کاهش واکه ای در این لهجه مرکزگریز است. همچنین تعدادی قانون واجی مانند همگونی و ادخال در لهجه ی کیسکانی به چشم میخورد.