بررسی داستان حضرت موسی و خضر در تفاسیر عرفانی فریقین

پایان نامه
چکیده

داستان حضرت موسی و خضر 8از جمله داستان هایی است که مورد توجه مفسران عارف و به طور کلی عرفا قرار گرفته است. علت آن را نیز می توان ارتباط بین حوادث این داستان با مبانی عرفان اسلامی دانست. نوشتار پیش رو به روش توصیفی – تحلیلی و با مراجعه به منابع اسنادی و کتابخانه ای تدوین شده است. در این پژوهش سعی شده است پس از جمع آوری مطالب اصلی بدنه ی تحقیق از دو گروه تفاسیر مهم عرفانی تشیع و تسنن به پردازش و کاوش در مبانی اشتراک و اختلاف آن ها بپردازد. یافته های این تحقیق نشان می دهد اختلافات و اشتراکات تفاسیر عرفانی ذیل داستان حضرت موسی و خضر 8را می توان به لحاظ متنی و محتوایی مورد بررسی قرارداد. اختلاف در نوع اول (متنی) بیشتر متأثّر از زمان و سلایق فردی است. اختلاف در نوع دوم (محتوا) نیز به جهت نگاه خاص مفسران درباره ی وجود بعضی از مفاهیم مانند ولایت می باشد. این مفهوم نیز اگر به صورت مصداقی از سوی عرفا عنوان نشود نمی توان به طور واقع اختلافی را در آن فرض کرد. در مورد نقاط مشترک ایشان نیز باید گفت اشتراکات در هر دو نوع متنی و محتوایی بسیار به هم نزدیک بوده و می توان گفت مفسران در بسیاری از مواقع، مطالب را از یکدیگر وام گرفته با زبان و ادبیات خاص خود آن ها را بیان کرده اند.

منابع مشابه

بررسی اختلافات و اشتراکات تفاسیر عرفانی فریقین ذیل داستان حضرت موسی(ع) و خضر(ع)

هرچند در متون عرفانی عموماً از اختلافات مذهبی خبری نیست، با این حال نمی‌توان وجود آنها را در کتب عرفانی نادیده گرفت. مقاله حاضر که به روش توصیفی ـ تحلیلی تألیف شده است، نقاط اشتراک و اختلاف تفاسیر عرفانی فریقین را به لحاظ متنی و محتوایی، ذیل داستان حضرت موسی(ع) و خضر(ع) مورد بررسی قرار می‌دهد. روشمندی در تدوین متن، تداعی مفهوم سلوک و پرورش زبان عرفانی، از جمله اشتراکات مهم تفاسیر عرفانی است. دقت...

متن کامل

بررسی اختلافات و اشتراکات تفاسیر عرفانی فریقین ذیل داستان حضرت موسی(ع) و خضر(ع)

هرچند در متون عرفانی عموماً از اختلافات مذهبی خبری نیست، با این حال نمی توان وجود آنها را در کتب عرفانی نادیده گرفت. مقاله حاضر که به روش توصیفی ـ تحلیلی تألیف شده است، نقاط اشتراک و اختلاف تفاسیر عرفانی فریقین را به لحاظ متنی و محتوایی، ذیل داستان حضرت موسی(ع) و خضر(ع) مورد بررسی قرار می دهد. روشمندی در تدوین متن، تداعی مفهوم سلوک و پرورش زبان عرفانی، از جمله اشتراکات مهم تفاسیر عرفانی است. دقت...

متن کامل

رویکرد عرفانی به داستان حضرت یوسف(ع) در تفاسیر عرفانی

یکی از رویکردهای تفسیری مورد توجه مفسّران در فهم قرآن، تفسیر عرفانی است که معانی باطنی آیات قرآن را عرضه می‌کند. تکیه بر تأویل و رمزی انگاشتنِ قرآن، مهم­ترین ویژگی تفاسیر عرفانی است. پیشینۀ این نوع نگاه به قرآن، به متون دینی پیش از اسلام برمی­گردد. صوفیه و عرفا با تکیه بر کشف و شهود و معرفت خاص خود، با روشی متمایز از مفسّران دیگر، به تفسیر قرآن پرداخته‌اند. یوسف از سوره­هایی است که بسیار مورد اقبا...

متن کامل

تحلیلی بینامتنی بر داستان شیخ صنعان با نظری به داستان حضرت موسی و خضر(علیهما السلام )

داستان شیخ  صنعان در منطق الطیر عطّار تا حدودی متأثر از ماجرای حضرت موسی و خضر (علیهما السلام) در قرآن است. از این رو هردو داستان، زمینۀ تفسیرها و قرائت های متفاوت را در نزد اهل اندیشه و معرفت فراهم کرده است. دو رکن اساسی نظریۀ بینامتنیّت -که اولین بار از سوی ژولیا کریستوا در فرانسه مطرح شد- یعنی عدم استقلال متن و مکالمه گرایی زبان را در داستان شیخ صنعان و البته فقط رکن دوم (یعنی مکالمه گرایی زبا...

متن کامل

بررسی ابعاد تربیتی سرگذشت حضرت موسی(ع) و عبد صالح(ع) با تکیه بر تفاسیر فریقین

حکایت سفر پرفراز و نشیب حضرت موسی(ع) به سوی عبد صالح(ع) در سوره کهف از داستانهای پرمفهوم و پررمز و راز قرآن کریم است. بهره‌‌گیری هنرمندانه از عناصر داستانی و اشارات و مبهماتی که در قصه وجود دارد به زیبایی مجموعه و کل داستان افزوده است که مقاله حاضر با هدف نشان دادن ساختار ادبی داستان و آشنایی عمیق‌‌تر با آیات آن نگاشته شده است و از آنجا که قصه نکات تربیتی و آموزنده بسیاری را در خود جای...

متن کامل

دلالت های تربیتی داستان موسی و خضر

توانایی بالقوه آدمی در زمینه یادگیری، مقدمه انجام مطالعات و پژوهش‌های بسیاری گردیده اما متأسفانه تاکنون هیچ یک نتوانسته تصویری جامع و کامل از تمامیت یادگیری انسان ارائه دهد. با توجه به جامعیت قرآن کریم (نحل/89) و اهمیت یادگیری در آموزه‌های آن (علق/5-4)، پژوهش حاضر درصدد است به روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی آیات الهی در این موضوع بپردازد تا ضمن غنی نمودن یافته‌های بشری، به نظریه‌ای جامع، پیرامون ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023