تعیین برخی خواص فیزیکی و مکانیکی سه رقم برنج متداول ایرانی

در این تحقیق، برخی خواص فیزیکی و مکانیکی دانه برنج به صورت تابعی از رطوبت بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها در طرح آزمایشی کاملا تصادفی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در هر سه رقم، رطوبت بر خواص فیزیکی شامل قطر متوسط حسابی، قطر متوسط هندسی وحجم در سطح احتمال 1 درصد و در سطح 5 درصد برای رقم صمدی در سطح تصویر شده، برای هاشمی در عرض و شیرودی در تخلخل اثر معنی داری دارد. همچنین برای رقم هاشمی کرویت، چگالی حقیقی، وزن هزار دانه وتخلخل و برای شیرودی، کرویت و چگالی حقیقی وبرای صمدی،وزن هزار دانه، چگالی حقیقی و توده، تخلخل، کرویت و طول اثر معنی داری ندارد. همچنین با افزایش رطوبت از 10/4به 16/5 درصد بر پایه وزن خشک در تمامی ارقام طول، عرض، ضخامت، قطر متوسط حسابی، قطر متوسط هندسی، سطح تصویر شده، حجم، وزن هزار دانه، تخلخل، چگالی حقیقی و کرویت افزایش می یابند ولی چگالی توده کاهش می یابد. در آزمایش های مکانیکی، به منظور تعیین تغییر شکل در نقطه گسیختگی، نیروی لازم برای گسیختگی، انرژی لازم برای گسیختگی و چغرمگی، ارقام سه گانه برنج (طارم هاشمی، صمدی و شیرودی) بین دو صفحه موازی بارگذاری شد و طی یک آزمایش فاکتوریل در طرح پایه کاملاً تصادفی با 3 عامل، شامل سه رقم برنج، 4 سطح محتوای رطوبتی (10/4، 12/5، 14/5 و 16/5 درصد بر پایه خشک)، 4 سطح سرعت بارگذاری (5، 15 و 25 و35 میلی متر بر دقیقه) بررسی شد. نتایج نشان داد اثر متقابل سه تایی رقم، محتوای رطوبت دانه و سرعت بارگذاری برای نیروی گسیختگی معنی دار شده است. بیشترین مقدار نیروی گسیختگی برای رقم صمدی، سزعت بار گذاری 35 میلیمتر بر دقیقه و رطوبت 10/4 درصد و برابر96/34 نیوتن و کمترین آن برای رقم هاشمی، سرعت بار گذاری 5 میلی متر بر دقیقه و رطوبت 16/5 در صد برابر 23/5 نیوتن بوده است. همچنین اثر اصلی سرعت بارگذاری، اثر اصلی رطوبت دانه و اثر متقابل دوتایی سرعت بار گذاری و رطوبت دانه برای انرژی گسیختگی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شده است. همچنین اثر اصلی رقم،اثر متقابل دوتایی سرعت بارگذاری و رقم،اثر متقابل دوتایی سزعت بار گذاری و رقم، و اثر متقابل سه تایی رطوبت دانه، رقم و سزعت بار گذاری برای چغرمگی و انرژی گسیختگی معنی دار نشده است. با افزایش رطوبت و سزعت بار گذاری انرژی لازم برای گسیختگی و چغرمگی کاهش یافته است. بیشترین میزان چغرمگی برای رطوبت 10/4%، سرعت بار گذاری 5 میلیمتر بر دقیقه و برابر 1/399 میلی ژول بر میلیمتر مکعب و کمترین آن در سزعت بار گذاری 35 میلیمتر بر دقیقه و رطوبت 16/5 % برابر 0/11میلی ژول بر میلی متر مکعب بوده است.