پهنه بندی برخی اشکال پتاسیم در خاک های سطحی استان اصفهان و ارتباط آنها با ویژگی های خاک، اقلیم، مواد مادری

پایان نامه
چکیده

چکیده پتاسیم عنصری ضروری برای رشد گیاهان بوده و از نظر مقدار مورد نیاز گیاه، حد واسط نیتروژن و فسفر قرار دارد. جهت برنامه ریزی صحیح استفاده از اراضی شناخت وضعیت عناصر تغذیه ای (از جمله پتاسیم) ضروری است. بنابراین مطالعه حاضر با توجه به اهمیت استان اصفهان به عنوان یکی از مناطق مهم از نظر کشاورزی و با هدف بررسی تأثیر خصوصیات خاک، مواد مادری و همچنین اقلیم بر وضعیت پتاسیم با استفاده از مدل سازی توزیع مکانی و پهنه بندی فرم های مختلف پتاسیم صورت گرفت. در این راستا از منطقه مطالعاتی (کل استان اصفهان) تعداد 252 نمونه از خاک سطحی به عمق 0 تا 20 سانتی متر تشکیل شده بر روی مواد مادری متفاوت به روش نمونه برداری تصادفی جمع آوری گردید. هم چنین تعداد 44 نمونه غالب از سنگ بستر خاک ها گرفته شد. پتاسیم محلول با استفاده از روش عصاره اشباع، پتاسیم تبادلی با استفاده از روش عصاره گیری متوالی، پتاسیم شبه کل به روش اسید نیتریک مولار جوشان و پتاسیم قابل جذب به روش عصاره گیری با استات آمونیوم اندازه گیری گردید. سایر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک نظیر هدایت الکتریکی، اسیدیته، درصد ماده آلی، درصد گچ، درصد آهک، بافت و نسبت جذب سدیم نیز با روش های متداول اندازه گیری شد. پس از تعیین ویژگی های عمومی خاک و میزان اشکال مختلف پتاسیم در نقاط تعیین شده مورد مطالعه، داده ها از نظر آماری توصیف و ارتباط ویژگی های خاک با اشکال مختلف پتاسیم در منطقه بررسی گردید. جهت محاسبات زمین آماری پس از نرمال سازی داده ها و تعیین بهترین مدل تغییرنمای اشکال مختلف پتاسیم با روش کریجینگ معمولی انجام پذیرفت. هم چنین نقشه احتمال ریسک کمبود پتاسیم قابل جذب از روش کریجینگ شاخص بدست آمد. نتایج حاصل از بررسی های آماری نشان داد که تقریباً 1% خاک های منطقه از لحاظ پتاسیم قابل جذب زیر حد بحرانی 160 میلی گرم بر کیلوگرم قرار دارند و 6% نمونه ها زیر حد بحرانی 250 میلی گرم بر کیلوگرم قرار دارند. خاک های حاصل از مواد مادری سنگ آهک در مقایسه با سایر خاک ها دارای پتاسیم قابل جذب و محلول و خاک های حاصل از مواد مادری سنگ های آذرین دیوریتی دارای پتاسیم شبه کل و پتاسیم غیرتبادلی بیشتری هستند. پتاسیم شبه کل، قابل-جذب، تبادلی و غیرتبادلی با مواد آلی خاک، میزان رس، بارش و ارتفاع همبستگی مثبت و با میزان شن و دما و میزان جذب سدیم همبستگی منفی نشان دادند. بخش شن خاک دارای پتاسیم زیادی نبوده و در بخش رس خاک کانی های پتاسیم دار یافت می شود. خاک های ریزبافت پتاسیم بیشتری نسبت به خاک های درشت بافت دارند. پراکنش اشکال مختلف پتاسیم ساختار مکانی مناسبی دارند. آنالیز همبستگی مکانی کلاس همبستگی متوسط را برای غلظت پتاسیم شبه کل، قابل جذب، محلول، تبادلی و غیرتبادلی در منطقه مورد مطالعه نشان داد. نتایج هم چنین نشان داد به طور کلی عواملی مانند وجود آهک زیاد، مواد آلی کم و شوری زیاد ناشی از اقلیم خشک در شرق منطقه مورد مطالعه از عوامل کاهش پتاسیم قابل جذب و تبادلی در منطقه مورد مطالعه می باشند. وجود میزان رس کم و به تبع آن میزان پتاسیم تبادلی کم از عوامل کاهش غلظت در بخش های شرقی منطقه مورد مطالعه می باشد. پتاسیم محلول در منطقه مورد مطالعه تقریباً از روند خاصی پیروی نکرده و کاهش آن در بخش هایی از شرق را می توان به وجود تپه های شنی در منطقه مورد مطالعه نسبت داد. تجمع میزان پتاسیم شبه کل و غیرتبادلی را می توان به مواد مادری دیوریت، آندزیت و شیل واقع در بخش های مرکزی، غرب، شمال غربی تا جنوب غربی منطقه مورد مطالعه نسبت داد که آنالیز مواد مادری نیز افزایش مقدار را نشان داد. بیشترین مساحت منطقه میزان پتاسیم قابل جذب بین 413 تا 589 میلی گرم بر کیلوگرم را به خود اختصاص داده است که بیش از حد بحرانی بوده که این محدوده می تواند تأمین کننده پتاسیم مورد نیاز گیاهان باشد. 4/23 درصد از منطقه پتاسیم قابل جذب بین 250 تا 300 میلی گرم بر کیلوگرم خاک داشته که مدیریت کودی در منطقه مورد نیاز می باشد. کلمات کلیدی: پتاسیم، مواد مادری، توزیع مکانی، کریجینگ

منابع مشابه

توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در خاک های سطحی استان اصفهان و ارتباط آن ها با ویژگی های خاک، اقلیم و مواد مادری

در سال های اخیر دربسیاری از مناطق جهان، آلودگی خاک به فلزات سنگین به یک معضل مهم زیست محیطی تبدیل شده است. تاکنون مطالعه جامعی با هدف بررسی تعیین غلظت کل، قابل جذب و پراکنش مکانی فلزات سنگین در خاک های سطحی استان اصفهان انجام نشده است. لذا این پژوهش با هدف بررسی توزیع مکانی غلظت کل و قابل جذب عناصر سنگین و ارتباط آن ها با ویژگی های خاک، اقلیم و مواد مادری انجام شد. بدین منظور 252 نمونه مرکب خاک...

پهنه بندی پایداری خاکدانه های سطحی و ارتباط آن با برخی از ویژگی های فیزیکی، شیمیایی، اقلیمی و مواد مادری در استان اصفهان

ساختمان خاک فاکتور کلیدی کیفیت خاک و توانایی آن برای حفاظت از زندگی گیاهی و حیوانی و تعدیل کیفیت محیط زیست می‎باشد. ساختمان خاک بر حرکت آب و املاح، فرسایش خاک، سله، چرخه عناصر غذایی، آلودگی آب‎های زیرزمینی و انتشار co2 به اتمسفر موثر می‎باشد. پایداری خاکدانه ها به عنوان شاخص ساختمان خاک استفاده می‎شود. خاکدانه¬سازی نتیجه بازآرایی، اتصال و اجتماع ذرات در کنار یکدیگر می‎باشد. این پژوهش با هدف تحل...

15 صفحه اول

توزیع شکل های مختلف روی و ارتباط آنها با ویژگی های خاک در برخی خاک های آهکی استان تهران

شناخت شکل های مختلف روی در خاک، اطلاعات مفیدی برای ارزیابی وضعیت روی و نیز حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه در اختیار می گذارد. به منظور کسب چنین اطلاعاتی، روی کل و توزیع آن در شکل های مختلف در 20 نمونه خاک استان تهران به روش عصاره گیری دنباله ای تعیین و رابطه این شکل ها با یکدیگر و با ویژگی های خاک مطالعه شد. میزان روی کل 70 تا 9/169 میلی گرم بر کیلوگرم خاک به دست آمد. به طور متوسط روی متصل به مواد آ...

متن کامل

پهنه بندی مقادیر کل و قابل جذب پتاسیم در مهمترین خاک های زراعی و جنگلی استان مازندران و ارتباط آنها با ویژگی های خاک

پتاسیم یکی از عناصر ضروری و پرمصرف برای گیاهان و جانوران و همچنین یک جزء اصلی از چندین کانی خاک است. مقدار جذب پتاسیم توسط گیاه از جذب هر عنصر غذایی دیگری به غیر از نیتروژن بیشتر بوده و در بعضی از گیاهان حتی از جذب نیتروژن نیز بیشتر می باشد. با وجود اینکه نقش کلیدی پتاسیم در گیاهان زراعی به اثبات رسیده، اما کمبود این عنصر در اراضی کشاورزی به یک مشکل جهانی تبدیل شده است. یکی از دلایل این امر، نا...

عصاره گیری پی در پی پتاسیم غیرتبادلی و رابطه آن با ویژگی های خاک، کانی شناسی و طبقه بندی خاک در برخی خاک های آهکی استان فارس

مطالعه رهاسازی پتاسیم غیر تبادلی، در جهت مدیریت و استفاده صحیح از منابع خاکی و همچنین درتعیین فراهمی و قدرت تأمین پتاسیم به ویژه در خاک های حاوی کانی های پتاسیم، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. اطلاعات درباره سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی در خاک های آهکی استان فارس محدود است هدف این پژوهش کاربرد معادلات سینتیکی در بررسی سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی در تعدادی از خاک های استان فارس به و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده کشاورزی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023