جامعه شناسی الگوی سنجش مراتب دینداری ایرانیان مسلمان

پایان نامه
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور مرکز - دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی
  • نویسنده محمدباقر آخوندی
  • استاد راهنما سعید معیدفر
  • سال انتشار 1392
چکیده

تاکنون تلاش های فراوانی جهت سنجش دینداری ایرانیان مسلمان صورت گرفته است که عمدتا بردینداری و نه مراتب آن، متمرکز بوده اند. به همین دلیل وجود انحرافات در جامعه دیندار قابل توضیح نبوده است. اگر دینداری دارای مراتب باشد، ضعف وقوت آن در مراتب متمرکز شده،در هر مرتبه احتمال بروز انحرافاتی وجود دارد که در مرتبه بالاتر از آن خبری نیست. از اینرو هدف این رساله آنست تا با مراجعه به تفاسیر قرآن(فرهنگ آرمانی) ، مراتب دینداری را مشخص و ارائه کند. دین عبارت از «تسلیم شدن» در برابر اراده خدا است که لزوما در عمل(رفتار) ظاهر گشته، بتدریج طی فرایند جامعه پذیری دینی،با دیندار متحد و یکپارچه می شود، بطوری که درآخرین مرتبه دینداری ، دیندار عین ومتن دین می شود. در این رویکرد دینداری از طریق ایمان و عمل-صالح خود شخص ظاهر و رشد می کند ونهایتا، حقیقت و شخصیت او را شکل می دهد . در این برداشت از دینداری، انسان صاحب اختیار است لذا خود مسئول شکل گیری شخصیت خویش می باشد و در همه اعمال خود، چه تحت تاثیر فشار اجتماعی باشد یانباشد، مسئولیت دارد. الگویی که در این رساله برای سنجش مراتب دینداری ارائه می شود از طریق دو روش تحلیل محتوای کیفی و نظریه زمینه ای بدست آمده است . یافته های تحقیق نشان می دهد دینداری دارای دو بعد ایمان و عمل صالح است که منطبق با ذات انسان بوده، دارای هفت مرتبه و شاخص های مشخص و قابل سنجش است. سه مرتبه دینداری از طریق کمی وچهار مرتبه آخر آن از طریق کیفی قابل سنجش اند. مبتنی بر این الگو،سنجه مربوط به سه مرتبه نخست دینداری نیز طراحی و در مرحله اول توسط 50 نفر از داوران متخصص ( دارای تحصیلات فوق لیسانس به بالا) مورد ارزیابی و تأیید و در مرحله دوم در نمونه ای 100 نفری از جامعه آماری مورد آزمون قرار گرفته، اصلاح شده و ارائه شده است.

منابع مشابه

جامعه شناسی ابعاد دینداری در آموزه های قرآن

هدف این مقاله استخراج ابعاد دینداری از آیات قرآن است که از طریق تحلیل محتوای کیفی و نظریه زمینه‌ای، میسر شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد ایمان و عمل صالح دو بعد اساسی دینداری‌اند و انسان با آن دو از قوه به فعل یا از نقص به کمال ارتقا می‌یابد. با درونی‌شدن بعد نظری دین، ایمان شکل می‌گیرد و ظاهر می‌شود و مبتنی بر آن، بعد دوم دینداری، یعنی عمل صالح، بروز می‌کند. رابطه‌ای تنگاتنگ و لازم و ملز...

متن کامل

رفتارها و باورهای ایرانیان: تحلیلی جامعه‌شناختی از چهار دهه دینداری در جامعه ایران -- احمد غیاثوند

دین در جامعه ایرانی با توجه به شرایط تاریخی، اجتماعی و سیاسی آن، از جایگاه بالایی برخوردار است. پژوهش در حوزه ارزش‌ها و رفتار دینی مردم، در جهت درک تحولات و از سویی پیش‌بینی تغییرات آن، متضمن انجام مطالعات مستمر در طی سال‌های مختلف می‌باشد. مطالعه حاضر به روش تحلیل ثانویه انجام پذیرفته و سعی دارد یافته‌های حاصل از پیمایش‌های ملی مختلف طی سال‌های 1353 تا 1390 را مورد تحلیل قرار دهد. بنابراین با ...

متن کامل

تأثیر مراتب دینداری بر کاهش انحرافات اجتماعی درآموزه‌های قرآن

به تصریح بسیاری از آیات قرآن و یافته‌های جامعه‌شناسی، دینداری در برابر انحرافات اجتماعی مصونیت ایجاد می‌کند و زمینه کاهش آنها را فراهم می‌آورد؛ اما پرسش این است که با این ویژگی دینداری، چرا بخشی از دینداران، اهل کج‌رفتاری نیز هستند؟ چرا بعضی مواقع دینداری نه‌تنها مصونیت ایجاد نمی‌کند که به گسترش انحرافات و مسائل اجتماعی با اشکالی جدید می‌انجامد؟ بنابراین، هدف، تبیین این مسئله با مراجعه ...

متن کامل

نقش ایرانیان مسلمان در توسعه و گسترش زبان عربی

Civilization is a human heritage and social phenomenon that is supporting a given society and its structures and also is related with human. This paper is about the societies as the starting point for understanding of civilization. Islam is an universal religion and Islamic conquests have been as a means of its development and Islamic invitation has reached from Arab Peninsula to distant lands....

متن کامل

هجوم اعراب مسلمان و ساختارهای جامعه ایرانی

این مقاله تحلیلی از حرکت اجتماعی ـ فرهنگی در خلال دو قرن اول اسلام ارائه می دهد .به دلایلی تغییرات اندکی در ابتدای ظهور اسلام در ایران اتفاق افتاد و به طور طبیعی، سلطةراه و روش و رسوم قبلی، مدت زیادی ادامه یافت . در برخی موارد، شخصیت های والامقام واشراف و دهقانان از زرتشت بریدند و به اسلام روی آوردند که این امر راه را برای تغییردین اقشار پایین جامعه و تغییراتی در ساختار اجتماعی ایران فراهم آورد

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور مرکز - دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023