پتانسیل توسعه کارست در سازند کربناته خوش ییلاق در محدوده ی علی آباد کتول - استان گلستان

بررسی توسعه یافتگی و پتانسیل کارستی شدن در سازند های کربناته با توجه به افت کمیت و کیفیت منابع آب زیرزمینی آبرفت ها و دشت ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این میان سازند خوش ییلاق به سن دونین میانی و بالایی? در زون تکتونیکی البرز و در زیر زون گرگان – رشت با توجه به گسترش جانبی زیاد، سازند کربناته مهمی در شمال و شمال شرق کشور ایران به شمار می رود و به همین دلیل بررسی پتانسیل توسعه کارست در آن میبایست انجام شود. منطقه مورد مطالعه در مختصات جغرافیایی ?47 ْ54 تا ?8 ْ55 طول شرقی و ?48 ْ36 تا ْ37 عرض شمالی واقع است. این مطالعه، بصورت تحلیلی پتانسیل توسعه کارست در سازند خوش ییلاق در محدوده ی مورد بررسی را مورد پژوهش قرار داده و عواملی که بیشترین تأثیر را در توسعه یافتگی یا عدم توسعه یافتگی کارست منطقه دارند مورد ارزیابی قرار می دهد. همچنین، مطالعه هیدروژئولوژی کارست در محدوده سازند خوش ییلاق با استفاده از داده های حاصل از عملیات صحرایی و تعیین عوامل موثر در کیفیت آب زیرزمینی از دیگر اهداف مطالعاتی می باشد. و در نهایت تهیه نقشه پتانسیل توسعه کارست در محدوده ی مورد مطالعه در دستور کار قرار گرفته است. با توجه به عوامل موثر بر توسعه کارست (بارش، دما، تکتونیک، پوشش گیاهی، فشار دی اکسید کرین و .... ) توسعه یافتگی کمی در منطقه مشاهده گردید. از دلایل عدم توسعه یافتگی کارست می توان به نفوذ کم بارش‍ها به زمین به دلیل پوشش خاک منطقه، وجود ناخالصی در سنگ، پرشدگی درزه و شکاف ها و تبلور مجدد ماتریکس سازند خوش ییلاق اشاره کرد. با توجه به نمونه برداری های انجام شده از چشمه های انتخابی منطقه، بررسی های هیدروشیمی نشان می دهد که منشا یون ها بیشتر توسط واکنش سنگ – آب تعیین می شود. و سه عامل هوازدگی سنگ های کربناته، هوازدگی کانی های سیلیکاته و تبادلات یونی بر کیفیت آب اثر گذارند. مظهر اکثر چشمه ها درزه و شکافی و در ارتباط با ساختارها است. و مدلسازی انجام شده هم نشان می دهد که پتانسیل توسعه کارست در امتداد شکستگی ها بیشتر است. و در قسمت های دیگر با توجه به شواهد موجود پتانسیل توسعه کارست پایین می باشد.