تاثیرات فرآیندهای هیدروژئومورفولوژیک بر توسعه فیزیکی شهر شیراز

شکل گیری هر یک از جوامع بشری بر روی یک بستر طبیعی صورت پذیرفته است و به مرور زمان توسعه یافته است. در این پژوهش به بررسی تاثیرات فرآیندهای هیدروژئومورفولوژیک برتوسعه فیزیکی شهر شیراز پرداخته شده تا مشاهده گردد این حوزه مدنی از زمان شکل گیری و توسعه خود چه تاثیراتی را از محل و بستر طبیعی خود گرفته، و چه اثراتی را برجای گذاشته است. در این تحقیق ابتدا به گردآوری عکس های هوایی شیراز در طی دهه های مختلف 1330، 1350، 1360 و1380، و نقشه های توپوگرافی 50000/1 و زمین شناسی 100000/1 و 250000/1 و داده های اقلیمی 30 ساله دما و بارش ایستگاه های سینوپتیک استان فارس و دیگر اطلاعات ژئومورفولوژیکی منطقه پرداختهشده است. سپس با استفاده از مجموعه نرم افزارهایی چون golden software و gisو voxlerو graphersپلات های مربوط به هر بخش از پژوهش با روش های محاسباتی متفاوت مربوط به هر بخش و با توجه به داده های در دسترس یکی پس از دیگری تجزیه و تحلیل شده است.از فرآیندهای شاخص هیدرولوژی، ضریب سیل خیزی و از شاخص های ژئومورفولوژی، مورفوتکتونیک مورد مطالعه قرار گرفته است. پس از بررسی این دو پارامتر،به این نتیجه رسیدیمکه شهر شیراز تابع دینامیک هیدروژئومورفولوژی منطقه بوده، زیرا بر اساس تحلیل هادر مبحث سیل خیزی و مورفوتکتونیک، روشن شد که توسعه فیزیکی شهر شیراز تحت تسلط بخش هیدرولوژی با ضریب سیل خیزی حداکثری و روند مورفوتکتونیکی حداکثری، در منطقه مورد مطالعه بوده است. بنابراین می توان گفت که سیستم (حوضه مورد مطالعه) دارای پسخوراند مثبت و آنتروپی منفی است. توسعه شهر شیراز از هسته شکل گیری تا مراحل بعدی رشد خود دقیقا بر روی بخش حداکثری مورفوتکتونیکی قرار داشته، که بازه مورفوتکتونیکی آن مابین 5/ تا 55/ انتگرال ارتفاعی است.علاوه بر آنتوسعه حوزه مدنی شیراز کاملا تحت تاثیر شرایط کلیماتیکی حوضه شیراز نبوده و بیشتر جنبه انسانی از قبیل مهاجرت ها درآن دخیل بوده است. اما نباید فراموش نمود که شرایط کلیماتیک منطقه هیچ گونه نقشی در امر توسعه شهری نداشته است، بلکه این یک امر سایبرنتیک بوده که دارای شدت و ضعف است و به میزان محدودی بر توسعه فیزیکی شهر شیراز اثر داشته است. زیرا حوضه شیراز یک حوضه استاتیک نبوده، بلکه به صورت دینامیک هم بر حوضه های اطراف خود تاثیر گذارده و هم متقابلا تاثیر، پذیرفته است