توصیف منظر در محیط های اطلاعات مکانی مردم گستر به کمک روابط مکانی-زمانی

منظر، به عنوان منطقه قابل مشاهده و قابل درک در ابعاد زمانی مکانی مختلف، ارتباط تنگاتنگی با محیط¬زیست دارد. از آنجا که محافظت از منظر نیازمند شناخت هر چه بیشتر متر¬ها و الگوهای رفتاری آن بوده، بنابراین شناخت و توصیف منظر بسیار مهم خواهد بود. مترهای مختلفی برای توصیف دیداری منظر استفاده شده، ولی الگوی درخوری برای این کار در نظر گرفته ¬نشده است. نظر به اهمیتی که پرداختن به موضوع منظر در امور مدیریتی و محافظتی محیط¬زیست دارد، در چارچوب فعالیت حاضر، الگوی جدیدی از متر¬های موجود ارائه شده است. این الگو، شامل مترهایی با بیشترین ارتباط هم با وضعیت دیداری منظر و هم با ذهنیت افراد در توصیفات فیزیکی می¬باشد. علاوه بر آن، به منظور استفاده¬ی مناسب از مترها برای تحلیل¬های زمانی و مکانی مورد نیاز، مترها ساده شده و با داده¬های مکانی مرتبط شده¬اند. محتوای اصلی در این موضوع استفاده از درک و سلیقه¬ی مردم، اعم از ساکنین و گردشگران به منظور رسیدن به دانشی از محل برای برنامه¬ریزی، به منظور حفظ و توسعه¬ی منظر است. بنابراین با توجه به اینکه مردم به خصوص ساکنین یک محل بیشترین شناخت و آمادگی را برای توصیف منطقه¬ی زندگی خود دارند، تحقیق پیرامون مترها با محوریت نظر مردم انجام شد. تفاوت کار این تحقیق در اهدافی است که برای استفاده از این متر¬ها در راستای بکارگیری ¬آن¬ها در محیط¬های اطلاعات مکانی مردم¬گستر و همچنین تمرکز بر مترهای مبتنی بر روابط فضایی در نظرگرفته¬ایم. در نهایت الگوی پیشنهادی از مترهای استخراج شده در این تحقیق، ترکیبی از روابط زمان، چشم¬گیری، فاصله، زاویه ¬فضایی، توپولوژی و جهت کیفی است. از بین مترهای یاد شده، زاویه فضایی برای استفاده، پیچدگی بیشتری دارد. بنابراین با پیشنهاد متر درصد مساحت و با استفاده از وایازی خطی، رابطه¬ی این متر را با متر زاویه فضایی به دست آوردیم و نشان دادیم که در جواب به دست آمده ضریب همبستگی 981/0و خطای حداقل مربعات 1498/0 است. در نتیجه می¬توان از مساحت نسبی عوارض به جای زاویه فضایی استفاده کرد. نتیجه¬ی حاصل از نظرسنجی¬ها حاکی از آن بود که در کل بیش از 86 درصد مردم با بکارگیری مترها موافق بودند. از بین این آمار به جز متر زاویه فضایی بقیه¬ی مترهای تعریف شده بیش از 75 درصد مطابق ذهنیت جامعه¬ی آماری تعیین شده است. در نهایت، الگوی پیشنهادی تعریف شده با درصدی بیش از 65 درصد قادر به توصیف دیداری منظر است. به طور خلاصه، بررسی ابعاد مختلف توصیفات منظر¬ و استخراج مترهای موجود در توصیفات دیداری، ساده¬سازی مترهای مورد نیاز برای توصیف عوارض محیط و در نهایت، ارائه¬ی سرویس خبره توصیه¬گر برای بهینه¬سازی بهره¬وری از منظر را می¬توان از نوآوری¬های تحقیق حاضر دانست.