سیمای اهل بیت پیامبر (ص) در اشعار دوران صفوی با تأکید بر محتشم کاشانی، شیخ بهایی، صائب تبریزی و کلیم کاشانی

ادبیات در شکل و محتوا با دین همسویی های فراوانی دارد و به همین دلیل بیشترین آمادگی را برای آمیزش با آموزه های دینی دارد. این امر باعث شده تا «ادبیات دینی» یا «ادبیات مذهبی»، پیشینه ای به قدمت تمدن و فرهنگ بشری داشته باشد. در ایران نیز از آغاز شکل گیری ادبیات فارسی همواره شاعران و ادیبان از آموزه های دینی ـ مذهبی بهره برده اند که پس از دوره صفویه، ادبیات فارسی به دلیل تلاش های شاه اسماعیل صفوی و دیگر حاکمان صفوی در ترویج فرهنگ دینی به ویژه تفکر شیعی جانی دیگر یافت و فصلی نو در ادبیات فارسی گشوده شد و اغلب شاعران مشهور دوره صفویه از جمله محتشم کاشانی، شیخ بهائی، صائب تبریزی، کلیم کاشانی و دیگران با استفاده از عناصر و سازوکارهای ادبی توانستند برخی از مفاهیم و مضامین دینی از جمله تفکر شیعی را به تصویر بکشند و سیمای اهل بیت را در تار و پود شعر به زیباترین شکل و در قالب هنر به اهل علم وادب ارائه دهند. روش این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و بر پایه مطالعات کتابخانه ای ـ اسنادی می باشد. و عمده ترین دستاورد و نتیجه این پژوهش به شرح زیر می باشد: نعت پیامبر و ثنای امیرالمومنین (ع) و رثای امام حسین (ع) در شعر این شاعران از بسامد بالایی برخوردار است؛ فضایل اهل بیت، شرح معجزات و پیروزی های آنان در جنگ با دشمنان و معاندان دین، مظلومیت و شهادت آن بزرگواران از دیگر مباحث مطرح در شعر آنان است.