بررسی نگاره های افسانه ای نسخه عجایب المخلوقات قزوینی (قرن هفتم ه.ق) (با تاکید برنقش حیوانات و جانوران افسانه ای بعنوان نیروهای خیر و شر)

مطالعۀ تطبیقی دیوها و موجودات مافوق طبیعی در عجایب المخلوقات قزوینی و بحیرة فزونی استرآبادی

تحول افسانه ای عارفان

برای بیشتر بزرگان تصوف، زندگی دوگانه ای قائل شده اند. گاهی فردی گناهکار بر اثر حادثه ای دگرگون می شود و به عارفی بزرگ بدل می گردد. گاهی نیز عارفی بزرگ دچار فتنه می شود اما این فتنه و بلا برای بهبود کار او لازم و ضروری است، علت و بنیاد این تحولات عموماً به صورت افسانه است. به گونه ای که درک و قبول چنین اخباری دشوار است. با توجه به اهمیتی که عارفان برای جهان شناسی قائل اند و شناخت شناسی خود را نیز...

نمادشناسی تصویر حاملان عرش در کتاب عجایب المخلوقات قزوینی بر پایه نجوم

تصاویر دینی را می توان یکی از مجاری انتقال مفاهیم اجتماعی و فرهنگی دانست؛ اما متأسفانه همیشه تفاسیر سطحی و کلیاز آن ارائه می شود؛ بر این اساس در این پژوهش سعی بر آن است که اجزا و ساختار تصویر حاملان عرش خداوند در کتاب عجایبالمخلوقات قزوینی بررسی شود. این نقوش هم در متون اسلامی به عنوان حاملان عرش خداوند و هم در متون نجومی به عنوانصورفلکی منطق هالبروج مشاهده می شوند. هدف این پژوهش کشف ارتباط بین...

شش افسانه درباره درونیابی چندجمله ای و فرمول های انتگرال گیری

چندجمله ای ها از پایه ای ترین مباحث ریاضی است و برای یک ریاضیدان مثل من در حوزۀ آنالیز عددی، نقطۀ آغاز روش های عددی است و تاریخچۀ آن در برخی موارد مانند فرمول های انتگرال گیری عددی و روش های تکرار نیوتن در ریشه یابی، به قرن ها پیش برمی گردد. شاید تا به حال فکر می کردید حقایق اساسی دربارۀ محاسبه با چند جمله ای ها را به خوبی درک کرده اید. در واقع وضعیت تقریباً عکس این است. دیدگاه هایی همه گیر دربا...

خیر و شر

نویسنده در این مقاله به بررسی مسألة فلسفی ـ کلامی «خیر و شر» پرداخته است. به طور کلی می‌توان مقاله را به دو بخش تقسیم کرد. در بخش اول، اشاراتی به ضرورت بحث در باب خیر و شر شده است و سپس راه‌حلهایی را که حکمای اسلامی برای حل این مشکل ارائه کرده‌اند مطرح می‌نماید و در این راستا از نظریات حکمایی چون ابن سینا، بهمنیار، غزالی، ملاصدرا، حاج ملاهادی سبزواری، زنوزی و دیگران بهره می‌جوید. ...

بررسی تطبیقی نسخه خطی عجایب المخلوقات قزوینی با نسخه چاپ سنگی(نسخه خطی موجود در کتابخانه دانشگاه کامبریج و نسخه چاپ سنگی علیقلی خویی)

انسان از همان روزگار نخست که میدان بینش محدودی داشته تاکنون که دل ذره را شکافته است همواره در برابر بدایع خلقت اظهار تعجب کرده و این ژرف نگریستن به همان عجایب، او را به تجسس و تفحص وا داشته است. آنچه که امروز به نام دانش نصیب بشریت شده است در واقع کشف راز و رمز همان عجایب است، اگرچه برخی بدین عجایب نگرشی سطحی داشته و فقط به نقل آن بسنده کرده اند. آنچه درباره عجایب نامه ها می توان گفت این است ک...