پهنهبندی شدت فرسایش با استفاده از ترکیب مدل خطی و ahp fuzzy در حوضه آبریز صوفی چای

چکیده فرسایش خاک از جمله معظلاتی است که بشر هم زمان با دست یازی بدون محاسبه و مدیریت نشده به محیط طبیعی,با آن روبرو بوده است. تخریب دامنه ها، از بین رفتن خاک حاصلخیز،پر شدن پشت سدها همه ساله خسارات هنگفتی به سرمایه های ملی و ساکنین مناطق وارد می کنند. به منظورحفاظت از حوضه های آبخیز در مقابل فرسایش و خطرات ناشی از آن؛ روش ها و اقدامات متعددی به کار گرفته می شود که هریک از آنها با اهداف خاصی به مساله فرسایش می پردازند. صوفی چای از دامنه های جنوب غربی کوه سهند و از آب شدن برف های دایمی و سنگین کوهستان به ویژه از دره بایندور سرچشمه می گیرد.حوضه آبریز صوفی چای به مساحت 312 کیلومتر مربع در جنوب استان آذربایجان شرقی و شمال شهر مراغه قرار دارد. اساس تحقیق حاضر بر ارزیابی و استخراج موثرترین عامل کنترل فرسایش با استفاده از مدل خطی بر مبنای واحد های موثر در این رابطه که عبارتند از زمین شناسی، خاک، آب و هوا، پوشش گیاهی ،روان آب سطحی، پستی و بلندی ، استفاده اززمین، وضعیت فرسایش سطحی خاک در حوضه،فرسایش رودخانه ای . و همچنین در ادامه با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره فازی ahp ، به عنوان یک روش تصمیم گیری منتج از روشهای ریاضی بوده که فاقد ضعف مدل های پیش گفته می باشد با استفاده از این روش و محاسبه وزن های مستقیم می توان تصمیماتی را که وابسته به معیارهای مختلف است اتخاذ و احتمال تصادفی بودن نتایج را از بین برد. این تحقیق در پی ان است که با استفاده از روش ahp و فازی در نرم افزار های مربوط عوامل دخیل در کنترل فرسایش مدل خطی را برای حوضه آبریز مورد مطالعه ارزیابی و مورد تحلیل قرار دهد. همزمان چند معیار با یکدیگر در تعیین بهترین گزینه مورد استفاده قرار می گیرد. و تاثیرگذار ترین عامل در فرسایش این منطقه تعیین می گردد. هدف از این تحقیق شناسایی و تشخیص واحدهای بحرانی حوضه از نظر استعداد فرسایش و شناسایی عامل موثر در فرسایش خاک حوضه صوفی چای است. کلمات کلیدی: کنترل فرسایش ، حوضه آبریز صوفی چای ، مدل فرسایش خطی ، تصمیم گیری چند معیارهahp fuzzy