ارزیابی اثرات سناریوهای تغییر کاربری بر خطر و خسارت بیابانزایی (با استفاده از مدل micd )(مطالعه موردی : حوضه آبخیز امیرآباد جاجرم)، استان خراسان شمالی

امروزه تخریب شدید کاربری و پوشش اراضی باعث کاهش تولید بیولوژیکی و توسعه شرایط بیابانی می شود. از این رو تغییرات پوشش گیاهی و اثرات بیابانزایی آن باید در بازه های زمانی متفاوت پایش گردد. در این مطالعه اثرات تغییر کاربری بر خطر بیابانزایی در منطقه امیرآباد جاجرم با سه سناریوی وضعیت گذشته، موجود و آینده با انتروال 10 ساله (از سال 2003 تا 2013 ) با استفاده از ارزیابی شد. نقشه کاربری دو سناریوی وضعیت گذشته (بازسازی شده) و موجود micd مدل ایرانی منطقه از تصاویر ماهواره ای لندست 8 (سال 2003 و 2013 ) و در سناریوی وضعیت آینده با تدوین برنامه آمایشی توسعه زراعی و معدنی، نقشه کاربری با استفاده از زنجیره خودکار مارکوف پیش بینی 2003 ) تغییراتی را نشان - گردید. نتایج حاصل از مقایسه نقشه های کاربری اراضی در دوره اول ( 2013 5 درصدی اراضی کشاورزی مشاهده شد. نتایج / 2013 ) افزایش 21 - نداد، اما در دوره دوم ( 2023 و خیلی زیاد (iv) زیاد ،(iii) متوسط ،(ii) حاصل از ارزیابی شدت خطر بیابانزایی درچهار کلاس کم 38 و 34 درصد طبقه بندی و به دلیل انجام اقدامات بیولوژیک در دوره اول ،11 ، به ترتیب با 17 (iv) و دوم در کلاس های خطر بیابانزایی تغییراتی مشاهده نشد و همچنین با توجه به نتایج آزمون آماری بین سال ها، در نقشه های خطر تفاوت معنادار مشاهده نشد. پس از شناسایی عناصر در معرض خطر که 18 و 16 درصد و آسیب پذیری /2 ،65/ به ترتیب با 8 (iii) و زیاد (ii) متوسط ،(i) در سه کلاس کم 61 و 17 ، به ترتیب با 22 (iii) و زیاد (ii) متوسط ،(i) عناصر در معرض خطر در سه کلاس کم ، به ترتیب با 67 (iii) و زیاد (ii) متوسط ،(i) درصد طبقهبندی شد، کلاس ریسک در سه کلاس کم به (iv) و زیاد (ii) کم ،(i) 16 و 17 درصد ارزیابی شد. خسارت ریالی نیز در سه کلاس خیلی کم 38 و 17 درصد محاسبه شد. با توجه به نتایج آزمون تفاوت آماری، بین کلاس های خطر ، ترتیب با 45 و خسارت بیابانزایی تفاوت معنادار وجود دارد.