میزان حساسیت به آتش سوزی گونه های جنگلی مورد استفاده در جنگلکاری های استان کردستان

آتش¬سوزی به عنوان یکی از تهدیدهای اساسی در جنگل¬های طبیعی و جنگل¬کاری¬های استان کردستان محسوب می¬شود. با در اختیار داشتن اطلاعات دقیقی از خصوصیات اکولوژیکی و حساسیت گونه¬های مورد استفاده در جنگلکاری¬ها به آتش¬سوزی تا حد زیادی می¬توان در کاهش شدت و دفعات آتش¬سوزی موثر بود و موفقیت استقرار نهال¬کاری¬ها را تضمین کرد. لذا با توجه به اهمیت موضوع، ضرورت پیدا کردن هر گونه راه حلی برای کاهش خسارت آتش¬سوزی جنگل¬های استان به خوبی روشن است. در تحقیق حاضر به منظور مدیریت بهتر آتش¬سوزی¬ها و استقرار بهتر جنگلکاری¬ها در استان کردستان، چند گونه اصلی درختی که عمدتاً در جنگل¬کاری¬ها و احیای جنگل¬های استان بیشتر مورد استفاده قرار می¬گیرند، از قبیل سرو نقره¬ای، سرو خمره-ای، کاج سیاه، کاج تهران، زبان¬گنجشک، اقاقیا، بلوط ایرانی، وی¬ول، مازودار و بنه، از نظر حساسیت و مقاومت به آتش¬سوزی مطالعه، درجه¬بندی و با همدیگر مقایسه شدند. برای تعیین حساسیت به آتش¬سوزی گونه¬های جنگلی مورد مطالعه از شاخص¬هایی از قبیل نقطه اشتعال، نقطه گدازش، دوام شعله، ¬درصد رطوبت، سطح کربونیزه شده، درصد کاهش جرم، جرم مخصوص ظاهری و وزن ماده خشک چوب و پوست و برگ بر اساس استانداردهای علمی استفاده شد. داده¬های جمع¬آوری شده از طریق آزمایش¬های اعمال شده پس از آزمون نرمال بودن آنها، در قالب طرح کاملا تصادفی تجزیه واریانس یک طرفه شدند و میانگین¬های بدست آمده پس از بررسی همگنی و یا عدم همگنی واریانس¬ها، از طریق آزمون¬های مقایسه میانگین¬های پارامتری و غیر پارامتری با همدیگر مقایسه شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده¬ها بوسیله نرم افزارهای آماری spss و excel انجام شد. بر اساس نتایج حاصل ازاین تحقیق می¬توان گفت که بین گونه¬های مورد مطالعه، از نظر اکثر شاخص¬های مورد بررسی تفاوت معنی¬داری در سطح یک و پنج درصد وجود دارد. بر اساس تجزیه و تحلیل مجموع این شاخص¬ها، از نظر مقاومت و حساسیت به آتش¬سوزی می¬توان آنها را به سه دسته کلی تقسیم کرد: 1- گونه¬های حساس به آتش¬سوزی شامل کاج تهران، کاج سیاه و اقاقیا. 2- گونه¬هایی با حساسیت متوسط شامل زبان-گنجشک، سرو نقره¬ای و سروخمره¬ای و 3- گونه¬هایی با حساسیت کم (مقاومت بالاتر) در مقابل آتش¬سوزی شامل بنه، مازودار، وی¬ول و برودار. با توجه به مستعد بودن منطقه به آتش¬سوزی، بهتر است در جنگلکاری¬ها و طرح¬های غنی¬سازی و توسعه جنگل، در صورتی که شرایط اکولوژیکی اجازه دهد از گونه¬های مقاومتر در مقابل آتش سوزی همانند بنه(پسته وحشی)، مازودار، وی¬ول و برودار استفاده شود.