مدل تحلیل سلسله مراتبی جهت تدوین راهبردهای الگوی مصرف بهینه آب در دشت همدان-بهار

توجه به رویکردهای جدید در مدیریت منابع آب که از آن به عنوان پارادایم جدید آب یاد می¬شود، شاکله اساسی این پژوهش را تشکیل می¬دهد. امروزه نگرش متخصصان مسائل آب به¬جای جستجو برای یافتن منابع جدید، به سمت راهکارهای مدیریتی به¬ویژه مدیریت مصرف و تقاضا و نیز بهره¬برداری و تخصیص بهینه آب در دسترس، سوق پیدا کرده است. در این تحقیق نیز، موضوع مدیریت مصرف، با نگاهی از دید مدیریت استراتژیک بررسی شده است. به منظور ارائه راهبردها از مدل مدیریت راهبردی swot استفاده شد. ارزیابی عوامل چهارگان? ضعف، قوت، فرصت و تهدید، توسط گروهی از متخصصان صورت گرفت. بررسی¬ها غلب? ضعف-ها و تهدیدات بر قوت¬ها و فرصت¬ها را نشان می¬داد. سپس راهبردهای نهایی جهت اولویت¬بندی تعیین شدند. اولویت¬بندی راهبردها توسط مدل تحلیل سلسله مراتبی صورت پذیرفت. برای این¬ کار، شش شاخص توسعه پایدار به عنوان معیارِ اولویت¬بندی، تعریف گردید. آنگاه سی نفر از متخصصان، مقایسه زوجی راهبردها را انجام دادند. نظرات ایشان توسط نرم¬افزار expert choice 11 تحلیل شد. طبق نتایج به دست آمده، معیار «حفاظت از منابع طبیعی و تعادل زیست محیطی» بیشترین وزن و رتبه اول را در بین معیارها کسب نمود. در بین راهبردها نیز راهبرد «تدوین قوانین جامع و به روز، استقرار و نهادینه کردن نظام یکپارچه بهره¬برداری، حفاظت، پایش و نگهداری از منابع آب حوضه، با استفاده از پشتوانه¬های مالی، قانونی، نهادهای مردمی و فناوری¬های نوین » با اختلاف قابل توجهی نسبت به سایر موارد، رتب? نخست را به خود اختصاص داده است. این موضوع بیانگر ضعف قوانین موجود و تمایل زیاد متخصصان به تغییر قوانین فعلی در زمینه مسائل آب می¬باشد. در میان راهبردها، راهبردهایی که توسعه فعالیت¬های سازه¬ای و بحث انتقال آب را پیشنهاد می¬دادند، در رتبه¬های آخر قرار گرفتند، که بیانگر رویکرد متخصصان به روش¬های جدید مدیریتی در بهره¬وری بهتر از منابع آب این دشت می-باشد.