شبیه سازی عددی انتقال آلودگی نفتی در دریای خزر

در تحقیق حاضر انتقال سطحی لکه نفتی شامل فرارفت و پخش از یک چشمه سطحی فرضی با نشت پیوسته آلودگی در دریای خزر با درنظر گرفتن یک منبع آلودگی واقع در جنوب باکو (که از مناطق آلوده دریای خزر به شمار می رود) برای ماه ژانویه سال 2010 و با فرض نشت پیوسته نفت سبک آذربایجان به مدت ده روز با استفاده از نرم افزار مایک دارای لایسنس تحقیقاتی با کد سخت افزاری mz-25228 شبیه سازی شد؛ به این ترتیب که یکبار الگوی میدان جریان همراه با موج (به منظور بررسی تأثیر موج در جریان و حرکت سطحی لکه نفتی) و بار دیگر جریان بدون موج شبیه سازی شد. نتایج، تفاوت عمده ای بین الگوی جریان و انتقال سطحی لکه در دو حالت نشان ندادند. جهت بررسی انطباق حرکت سطحی لکه با باد، الگوی میدان باد شش ساعته دریای خزر ترسیم شد که با بررسی نتایج، انطباق الگوها قابل مشاهده بود. طبق الگوی حرکت سطحی لکه نفتی گسترش یافته روی سطح آب به ضخامت حداکثر 9/0 میکرون، نفت به میزان زیادی در سواحل آذربایجان رسوب کرد که با الگوی جریان و نیز باد غرب سوسازگاری داشت، همچنین جنوبی ترین حدی که لکه به آن رسید در جوار شهر لنکران، یکی از جنوبی ترین شهرهای آذربایجان هم مرز با ایران بود. برای سنجش صحت، الگوی جریان به دست آمده با الگوی جریان یکی از مطالعات انجام شده قبلی مقایسه شد که تقریباً مشابه بودند. بارزترین وجه مشترک دو الگو، غرب سو بودن جریان در مرز جنوبی دریای خزر و تقریبا در کل بازه زمانی شبیه سازی بود. نتایج حاصل از مدل موج نیز بحث و بررسی شده و ارتفاع مشخصه امواج با داده های بویه انزلی متعلق به سازمان هواشناسی مقایسه و صحت سنجی شد. مقایسه نمودارها بیانگر نزدیکی نتایج مدل به داده های بویه بود. در تحقیق حاضر، علاوه بر شبیه سازی الگوی جریان و حرکت سطحی لکه نفتی، با استفاده از نرم افزار آدیوس2 و ایجاد سناریوهایی با شرایط مشابه شرایط حوضه جنوبی دریای خزر در فصول مختلف سال میزان نفت پراکنده و تبخیر شده برحسب درصد محاسبه، ترسیم و سپس بررسی شد