ماهیت حقوقی تعهد و مسئولیت پزشک

در مسئولیت مدنی پزشکان در قبال بیماران جبران خسارت وارده از طرف پزشک به بیمارمورد بحث قرارمی گیرد.فقهای شیعه پزشک جاهل و خطاکار را در قبال بروزخسارت برای بیمار مسئول می دانند،اما در مورد پزشک حاذقی که بدون کوتاهی یا تقصیر وی،بیمارش دچار عارضه گردیده دو دیدگاه وجود دارد:دیدگاه مشهور که غالب فقها به آن نظر دارندکه حکم بر مسئولیت پزشک می دهد .اما دیدگاه غیرمشهور چنین پزشکی را مسئول نمی داند.حقوقدانان نیز بر دو گروهند:عده ای معتقدند با اخذ برائت مسئولیت مدنی سلب می گردد وعده ای دیگر بر این اعتقادند که مسئولیت مدنی سلب نمی گردد فقط مسئولیت کیفری پزشک ساقط می شود که در حقوق فعلی ایران طبق همین نظر عمل می شود.این در حالیست که در فقه اهل سنت به نحو اجماع ضمانی بر عهده طبیب حاذق مأذون نیست. نظریه مشهور بین فقهای امامیه و فقهای اهل سنت و حقوقدانان، اصل در به وسیله بودن تعهد است زیرا پزشک فقط وسیله ای برای درمان است و مسئول شفای بیمار نیست و حقوقدانان بر این اعتقادند که تمییز مفاد(وسیله یا نتیجه)نه تنها در چگونگی وفای به عهد موثر است بلکه از نظر اثبات اجرای عقد از این لحاظ که اساساًبار دلیل برای اثبات حدوث مانع و سبب مسئولیت پزشک را به خوبی نشان می دهد و آثار و احکام مترتب بر این تخلف از قرارداد و عدم ایفای تعهد را با توجه به قواعد کلی حاکم بر مسئولیت مدنی و آثاری که می تواند داشته باشد در قالب ضمانت اجرای معین (جبران خسارت ، دیه و...) و محصور در قانون، معین و مشخص می کنیم.