بررسی اثرتغییر کاربری اراضی در نتیجه گسترش شهری بر تغییر دمای هوا با استفاده از تصاویر ماهواری (مطالعه موردی: شهر یزد)

افزایش جمعیت شهرنشین جهان و مهاجرت از روستاها به مناطق شهری به ویژه در کشورهای درحال توسعه هم چون ایران منجر به توسعه فیزیکی نامناسب شهرها و تغییر الگوی کاربری اراضی پیرامون آن ها شده است. ازاین رو چنین تغییراتی، به دگرگونی درزمینه آب و هوایی شهری به ویژه متغیر مهمی چون دمای سطحی (lst) و دمای هوا انجامیده است. دمای سطح در تعیین تبادلات انرژی بین اتمسفر و سطح زمین که عامل بسیاری از پدیده های طبیعی زمینی است، در مقیاس منطقه ای و جهانی اهمیت فراوان دارد. در این پژوهش با استفاده از تکنیک سنجش ازدور، نقشه های تغییرات کاربری اراضی، پوشش گیاهی، نقشه دمایی شهر یزد در یک دوره زمانی 11 ساله (2000 تا 2011) با از استفاده تصاویر چند زمانه لندست 5¬ و 7 (سنجیده های tm و etm+) بررسی شد. نتایج بررسی های به عمل آمده از طریق طبقه بندی تصاویر و استخراج اطلاعات آماری هر کلاس نشان می دهد که در طی سال های اخیر تغییرات قابل ملاحظه ای در کاربری ایجادشده است. گسترش فیزیکی شهر یزد باعث کاهش پوشش گیاهی (که دارای دمای پایینی نسبت به دیگر کاربری ها است) از 18 به 12 درصد در دوره 11 ساله (2011-2000) شده است. بااینکه در طی این زمان میانگین دمایی مناطق شهری (از 48/24 در سال 2000 به 30/24 در سال 2011 رسیده است) تغییر چندانی نداشته است اما به دلیل افزایش مساحت مناطق شهری با سطحی مواجه هستیم که دمای بیشتری از سطح با پوشش گیاهی دارد. همزمان با افزایش مساحت نواحی ساختمانی و کاهش پوشش گیاهی، وسعت جزیره گرمایی مستقر بر مرکز شهر افزایش یافته است. همچنین این تحقیق نشان داد ویژگی های حرارتی سطح زمین و الگوهای آن را می توان از طریق نوع و کیفیت کاربری اراضی شناسایی کرد.