طراحی ابزار سنجش مهارتهای کلامی فارسی در تدریس

این مطالعه، پژوهشی در حوزه¬ی تحلیلِ گفتمان کلاسی است. بدین منظور که ویژگیهایِ مهارتِ مکالمه¬ایِ اساتید دانشگاه در تعاملِ با دانشجویان با روشی مقطعی-توصیفی، تحلیل گردید و پس از تعیین مولفه¬ها و متغیر¬هایِ مربوطه¬یِ آن، سعی شد تا ابزاری طراحی شود که با آن بتوان مهارتِ مکالمه¬ایِ اساتید دانشگاهِ کشور را سنجید. بدین منظور ابتدا با مروری بر آثارِ موجود، یک مدل مفهومیِ مهارتِ مکالمه¬ای طراحی گردید. سپس به منظور تعیین رواییِ محتوا، مدلِ فرضی به گروه خبرگان که متشکل از 12 استاد مسلّط بر علمِ تحلیل گفتمان و ارتباطاتِ بینِ فردی بودند، ارائه شد. گروهِ خبرگان با توجّه به ویژگی¬هایِ مهارتِ مکالمه¬ایِ اساتید در تدریس به زبان فارسی، مدلِ فرضی را اصلاح نمودند و با اعمالِ تغییراتی در عوامل و متغیرهایِ مدلِ مذکور، مدلی، پیشنهاد گردید که دارای 5 عامل و 31 متغییر بود. این مدلِ پیشنهادی به صورت پرسشنامه¬ای به زبان فارسی ترجمه شد وپس از ویرایش پرسشنامه و در نهایت تایید گروهِ خبرگان، بینِ صاحبانِ فرایند که 361 استاد دانشگاهِ کشور بودند، توزیع گردید. پس از دریافتِ پاسخ¬ها و سپس محاسبه پایایی پرسشنامه و کفایتِ حجم نمونه¬ها، به منظور نیل به هدفِ تحقیق، داده¬ها در طی سه مرحله پردازش شدند: مرحله¬یِ اوّل- تحلیلِ عاملی اکتشافی، مرحله¬یِ دوّم- تحلیلِ عاملی تأییدی و مرحله¬یِ سوّم- تحلیلِ مسیر و الگو¬سازی معادلات ساختاری به منظور ارائه¬ی مدل بومی سنجش مهارت مکالمه¬ای بود. به طور کلی، پس از انجام مراحلِ مذکور، نه تنها، مدلِ بومیِ کشور در خصوصِ مهارتِ مکالمه¬ایِ اساتید ارائه گردید، بلکه پرسشنامه¬ای طراحی شده که با 3 عامل (نهادی، بیانی، عاطفی) و 12 متغیر، مهارتِ مکالمه¬ایِ اساتید کشور در تدریس به زبان فارسی را نیز می¬سنجد.