ردیابی سرولوژیکی و مولکولی ویروس موزاییک کاهو (lmv) در منطقه گرگان

ویروس موزاییک کاهو (lettuce mosaic virus, lmv) از بیماری¬های مخرب و مهم اقتصادی است که متعلق به جنسpotyvirus و از خانواده potyviridaeمی¬باشد. در ¬¬سال های اخیر علائم بیماری ویروسی (موزائیک) در سطح وسیعی از مزارع کاهو استان گلستان شایع شده است. به منظور ردیابی ویروس lmv ، 93 نمونه¬ مشکوک به بیماری که دارای علایم موزاییک، پیسک، کوتولگی، کاهش رشد، بدشکلی برگها و عدم تولید تاج طبیعی بودند طی سال زراعی 93-1392 از استان گلستان جمع¬آوری گردید و درون کیسه¬های پلاستیکی منفرد، در مجاورت یخ به آزمایشگاه منتقل گردیدند. سپس از طریق آزمون das-elisa و با استفاده از آنتی سرم منوکلونال ویروس lmv مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمون سرولوژیکی نشان داد که تعداد80 نمونه از نظر آلودگی به ویروس مثبت بودند، در حالی¬که علائم زردی در تست الایزا منفی بوده است. از بین نمونه های آلوده، تعدادی از نمونه ها به منظور ردیابی ویروس همسانه¬سازی و تعیین ترادف گردیدند.rna کل با استفاده از کیت mrna از نمونه¬های مذکور استخراج شد و در آزمون rt-pcr با استفاده از آغازگر عمومی پوتی¬ویروس (oligo1n/oligo2n)، قطعه¬ای به طول 327 جفت باز که مربوط به ژن پروتین پوششی این ویروس می باشد تکثیر گردید. توالی¬های بدست آمده، با توالی¬های منتخب از کشورهای مختلف دنیا در genbank، مقایسه گردید. همردیف¬سازی¬های چندگانه و آنالیزهای فیلوژنتیک و تعیین نسبت جانشینی نامترادف (dn) به جانشینی مترادف (ds) با نرم افزارهای dnastar، dnaman، clustal x وmega5 انجام و درخت فیلوژنتیک به روش neighbor-joining ترسیم گردید. نتیجه تعیین توالی مشخص نمود که نمونه¬های استان گلستان به ویروس موزاییک کاهو (lmv ) lettuce mosaic virus آلوده می¬باشند. نتیجه حاصل ازآنالیزهای فیلوژنتیکی تعیین نمود که جدایه گلستان دارای شباهت 7/99 درصدی در سطح نوکلئوتیدی با جدایه فرانسه (z78229) می¬باشد و در سطح آمینواسیدی بیشترین درصد تشابه (100 درصد) را با یک جدایه¬ی دیگر از فرانسه (z78230) داشت. نسبت dn/ds در گروه¬های فیلوژنتیک کمتر از 1 است و این نشان دهنده¬ی نقش موثر انتخاب منفی در تنوع و تکامل این ویروس می¬باشد. بر اساس اطلاعات موجود، این اولین گزارش از آلودگی ویروس موزاییک کاهو (lmv) و تعیین توالی ناحیه cp ژنوم این ویروس در استان گلستان می¬باشد. کلمات کلیدی: ویروس موزاییک کاهو(lmv)، آزمون سرولوژیکی das-elisa ، rt-pcr، آنالیزهای فیلوژنتیکی