بررسی عوامل و زمینه های نظم اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع) در نهج البلاغه
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده علوم اجتماعی
- نویسنده محمدحسین صحرابان
- استاد راهنما مهربان پارسامهر حسین افراسیابی
- سال انتشار 1393
چکیده
انسان با ابعاد گوناگون وجودی خویش، دارای خصلتی اجتماعی است. از مهم ترین نیازهای انسان به عنوان یک موجود اجتماعی، دستیابی به قواعد و راهکارهایی برای حلّ مسائل اجتماعی خویش است. از آنجا که زندگی اجتماعی انسان ها بسیار پیچیده می باشد، نظم اجتماعی برای این پیچیدگی یک عامل حیاتی است. در این پژوهش سعی بر آن است تا متناسب با مفاهیم رایج در جامعه شناسی به موضوع عوامل و زمینه های نظم اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع) در نهج البلاغه پرداخته و ضمن دست-یابی به دیدگاه حضرت در زمینه نظم اجتماعی، الگوی عملی قابل کاربرد آن را که برای یک جامعه دینی حیاتی و ضروری می نماید، ارائه نماییم.این پژوهش براساس رویکرد کیفی و راهبرد نظریه زمینه ای انجام شده و گردآوری داده ها به شیوه اسنادی و با محوریّت متن کتاب نهج البلاغه صورت گرفته است. در این پژوهش به-تناسب راهبرد تحقیق از نمونه گیری نظری و هدفمند استفاده گردیده است.از تحلیل عبارات برگزیده متن نهج البلاغه مرتبط با نظم اجتماعی، ابعاد نظم اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع) مشخّص گردید؛ در بعد مفهوم شناختی، مفهوم حاکمیّت اسلام و شاخص اصلی الهی بودن دریافت شد. در بعد زمینه ای مفهوم عملگرایی حق مدارانه، در بعد ایجادی مفهوم اعمال صحیح قوانین دین، در بعد تقویتی مفهوم تکریم ارزشی و در بعد کنترلی مفهوم نظارت چند سطحی دینی استخراج گردید. همچنین در بعد مناسباتی و تعاملی نظم اجتماعی به ترتیب مفاهیم مناسبات سازنده دینی و تعاملات کرامت محور به دست آمد. در بعد پیامدگرای نظم اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع)، مفهوم پیشرفت همه جانبه در سطح کلان و مفهوم سعادت در سطح خرد دریافت گردید.آنچه جامعه اسلامی به دنبال آن است، تحقّق ارزش های الهی و فراهم نمودن شرایط مناسب برای کمال انسان هاست. در جامعه اسلامی باید نیازهای مادّی و معنوی انسان ها تامین شده و زمینه های کامیابی و سعادت آن ها هم در دنیا و هم در آخرت فراهم شود.
منابع مشابه
بیعت از دیدگاه امام علی(ع) در آموزه‌های نهج البلاغه
بیعت در ادبیات آیینی اسلام، بیانگر کارکرد مشارکت‌جویانه مردم در حکومت و به مفهوم حق حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش است که در متن حاکمیت الهی پذیرفته شده است. منظور از حق حاکمیت آن است که مردم حق دارند خود سرنوشت خویش را به‌دست گیرند. بیعت در نگاه و عمل امام علی× تناسب بی‌مانندی با جمهوریت و حاکمیت اراده ملت دارد؛ در نگاه امام علی× بیعت وسیله تحقق حکومت و نشان مقبولیت آن است. در این نوشتار ضمن تعریف...
متن کاملتبیین تحولات اجتماعی از دیدگاه امام علی(علیه السلام) در نهج البلاغه
چکیده مقاله حاضر به‌بررسی تحولات اجتماعی از دیدگاه حضرت علی (ع) و مقایسه آن با دیدگاه جامعه‌‌شناسان میپردازد. از منظر امام (ع) تفرقه و گسستگی اجتماعی از آسیب‌‌هایی به‌شمار می‌‌آید که به بنیان‌‌های ثبات یک ساختار لطمه می‌زند و استمرار آن را دچار مشکل و از حرکت بالنده جامعه و حکومت اسلامی جلوگیری می‌‌کند. تکبر و تفاخر، جهالت و ضلالت، کم‌تحملی مردم درقبال مسئولان، و... عواملی است که با ایجاد ش...
متن کاملحقیقت مرگ در قرآن و دلایل ترس از آن از دیدگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه
این پژوهش با روش تحلیل محتوایی و با نظام مقوله بندی قیاسی به تحلیل و بررسی حقیقت مرگ در قرآن و علل ترس از آن در کلام امام علی(ع) در نهج البلاغه میپردازد. قرآن یاد مرگ را یکی از ویژگی‌های پیامبران می‌داند که فرار از آن امکان ندارد. حقایقی همچون انکارناپذیری مرگ و عدم رهایی از آن، پایان یافتن کار جسم، حتمی بودن آن و...؛ و دلایلی همچون دنیاپرستی و دنیازدگی، گنهکار بودن، انکار معاد و آماده نبودن ب...
متن کاملکاربرد شیوه های مدیریت معنا در ارتباطات و رهبری امام علی (ع)در نهج البلاغه
هدف: هدف این پژوهش، بررسی برخی از ویژگی های مهم رهبری در حضرت علی (ع) وتبیین الگوی مدیریت معنا در خطبه های امام علی (ع) در نهجالبلاغه است. روش شناسی: در این راستا، نخست جوانب مختلف مدیریت معنا به عنوان شیوه برقراری ارتباط و رابطه آن با رهبری به صورت کلی عنوان شده و سپس الگوی مدیریت معنا در خطبه های حضرت علی (ع) درنهج البلاغه مطرح شده که شامل چهار عنصر استعاره، زبان ابتکاری،تضاد و داستان می باش...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده علوم اجتماعی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023