مطالعه ساختار مورفولوژیک و تاثیر ph، فشار اسمزی و برخی از یون ها بر پارامترهای حرکتی اسپرم ماهی هامور معمولی epinephelus coioides

ماهی هامور معمولی با نام علمی epinephelus coioides از نوع پروتوگاینوس هرمافرودیسم بوده که در ابتدای زندگی خود ماده و سپس به نر تغییر جنسیت داده و ممکن است تا آخر عمر خود نر باقی بماند به همین دلیل در مراکز تکثیر، مولد نر از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از این تحقیق بدست آوردن اطلاعاتی در مورد مدت زنده مانی اسپرم و عوامل موثر بر آن است که در امر تکثیر مصنوعی ماهیان بسیار حائز اهمیت است. در این تحقیق مولدین نر از بنادر جنوب کشور صید شد و از شش مولد صید شده اسپرم گیری انجام شد. اسپرم های استحصال شده در ظروف در بسته و در پودر یخ نگهداری و سریعا برای انجام آزمایشات به آزمایشگاه انتقال داده شدند. جهت بررسی اثر ph بر فاکتورهای حرکتی اسپرم از 30 میلی مولار بافر tric-hcl برای ساخت محیط هایی با phهای 7، 7/5، 8، 8/5 و 9 استفاده شد. برای بررسی اثر یون ها بر حرکت اسپرم از یون های پتاسیم (در غلظت های 0، 25، 50، 100، 150، 200، 250، 300، 350، 400 و 450 میلی مولار)، سدیم (در غلظت های 0، 150، 175، 200، 250، 350، 450، 500، 550، 600 و 650 میلی مولار) و کلسیم (در غلظت های 0، 25، 50، 100، 150، 200، 250 و 300 میلی مولار) و برای بررسی اثر فشار اسمزی، از محلول هایی با فشار اسمزی 0، 400، 580، 870، 1100، 1320، 1450 و 1600 میلی اسمول بر کیلوگرم استفاده شد. تمام محلول ها توسط tris-hcl در ph 8 بافر شده بودند. نتایج نشان داد که اسپرم ها در ph 5/8 بیشترین مدت زنده مانی را دارند و با سایر تیمار ها دارای اختلاف معنی دار است همچنین نتایج نشان داد که هایپراسموتیک عامل اصلی تحرک اسپرم است و یون های مورد آزمایش در غلظت های اولیه (هایپواسموتیک) موجب تحرک اسپرم نمی شوند. اسپرم ها در فشار اسمزی 1100 میلی اسمول بر کیلوگرم بیشترین مدت زنده مانی (27/3دقیقه) را داشتند و با سایر تیمارها دارای اختلاف معنی دار بود. یون پتاسیم در غلظت های بالاتر از 300 میلی مولار موجب کاهش تحرک اسپرم گردید و می توان بیان کرد که حضور مقادیر بالای یون پتاسیم عامل منفی در تحرک اسپرم است به طوری که در غلظت 450 میلی مولار از تحرک اسپرم ممانعت می کند. با افزایش یون سدیم و کلسیم به ترتیب تا 600 و 250 میلی مولار مدت زمان تحرک و درصد تحرک اسپرم افزایش یافت.