ارزیابی تأثیر درجه باز بودن تجارت بر تورم، کسری بودجه و رشد اقتصادی در ایران

چکیده: طی دهه های گذشته، جهان شاهد تغییرات اساسی در سیاست های اقتصادی و اجتماعی کشورها بوده است. یکی از این تحولات، جهانی شدن است که دارای جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می باشد. در مباحث اقتصادی یکی از جنبه های اصلی جهانی شدن، آزادسازی تجاری است. آزادسازی تجاری در واقع حرکت به سمت تجارت آزاد از طریق کاهش در تعرفه ها و سایر موانع تجاری محسوب می شود. در یک اقتصاد باز، فشار برای افزایش قیمت ها می تواند از طریق واردات و در نتیجه توسط تغییر در تراز پرداخت ها کاهش یابد. آزادسازی تجاری از طریق ایجاد تنوع و بهبود کیفیت نهاده های واسطه ای، ارتقای دانش و تکنولوژی، بهبود اثرات یادگیری ضمن کار و توسعه بازار می تواند بر رشد اقتصادی تأثیرگذار باشد. با اجرای سیاست های آزادسازی، حجم دولت کم شده و به تبع آن، هزینه های دولت نیز کاهش می یابد، از طرف دیگر آزادسازی تجاری همراه با کاهش نرخ های تعرفه در کشورهای در حال توسعه که منابع اصلی درآمدهای دولتی این کشورها است بر ساختار درآمدهای دولت تأثیر مستقیم می گذارد. بنابراین ارزیابی تأثیر درجه بازبودن تجارت بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله تورم، کسری بودجه و رشد اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است که در این مطالعه به آن پرداخته می شود. هدف این پایان نامه برآورد تأثیرات درجه باز بودن تجارت بر تورم، کسری بودجه و رشد اقتصادی در ایران می باشد. داده های مورد استفاده، داده های سری زمانی است. برای بررسی تأثیر درجه باز بودن تجارت بر متغیرهای مزبور، از روش های حداقل مربعات معمولی (ols)، حداقل مربعات دو مرحله ای (tsls) و مدل های خود رگرسیون برداری (var) و تصحیح خطای برداری (vecm) استفاده شده است. نتایج مدل های مزبور حاکی از این است که تأثیر درجه باز بودن تجارت در کوتاه مدت و بلندمدت بر کسری بودجه و رشد اقتصادی مثبت می باشد و تنها در کوتاه مدت تأثیر منفی بر تورم دارد و در بلندمدت هیچ اثری ندارد. بنابراین سیاست گذاران بایستی با توجه به این آثار به سیاست گذاری اقدام نمایند.