تاثیر نااطمینانی نرخ ارز بر بی ثباتی صادرات زیربخش های کشاورزی در ایران

یکی از مهم ترین اولویت های برای صادرکنندگان و وارد کنندگان، ثبات سطح قیمت ها و نرخ ارز است. از این رو نمی توان با عدم اطمینان همانند مسئله جانبی برخورد کرد، و بایستی برای مقابله با آن، نظریه و سازوکار مناسب ایجاد کرد. در تحقیق حاضر، تأثیر نااطمینانی نرخ ارز بر بی ثباتی صادرات زیربخش های کشاورزی ایران در دوره 1390-1371 بررسی شد. به این منظور، الگوی واریانس ناهمسانی شرطی اتو رگرسیو تعمیم یافته (garch) برای شاخص سازی نااطمینانی نرخ ارز واقعی استفاده شد. در ابتدا معادله رفتاری نرخ ارز واقعی با استفاده از الگوی خودتوضیح برداری برآورد شد که بر اساس معیار شوارتز بیزین و آکایئک، الگوی خودتوضیح با دو وقفه، بهینه شناخته شد. در ادامه آزمون لازم برای تشخیص وجود اثرات arch(واریانس ناهمسانی) انجام گرفت. نتایج آزمون arch lm حاکی از وجود اثرات arch است، به عبارتی وجود واریانس ناهمسانی بین جملات اخلال پذیرفته شد. در مرحله بعد به مدل سازی نااطمینانی ناشی از واریانس ناهمسانی در داده پرداخته شد. بدین منظور از الگوی garch استفاده شده است، که آماره های آکاییک و شوارتز بیزین معیار قرار گرفتند و الگوی garch(1,1) به عنوان الگوی بهینه مورد برآورد قرار گرفت. سپس به تحلیل روند مقدار صادرات زیربخشهای کشاورزی و همچنین کل بخش کشاورزی پرداختیم. نتایج نشان داد که در بین زیربخش ها، زیربخش زراعت و باغبانی سهم بیشتری از صادرات کل بخش کشاورزی را دارا می باشد . سپس برای محاسبه شاخص بی ثباتی صادرات، از شاخص لاو استفاده شد. با توجه به روند بی ثباتی صادرات زیربخش ها مشخص شد که صادرات روند منظمی نداشته است، سپس مدل بی ثباتی صادرات زیربخش ها برآورد شد. براساس نتایج بین شاخص بی ثباتی صادرات زیربخش ها و تمامی متغیرهای مدل بی ثباتی صادرات رابطه مستقیم وجود دارد. با توجه به نتایج پژوهش، سیاست های اقتصادی در کشور باید به صورت هماهنگ و در راستای کاهش نااطمینانی نرخ ارز واقعی طراحی و اجرا شوند.