نقش نبود مرجع ضمیر یا عدم مطابقت ضمیر با مرجع در آفرینش اسالیب و مفاهیم قرآن کریم

پایان نامه
چکیده

چکیده از بین ضمایر سه گانه (متکلّم، مخاطب و غایب) ضمیر غایب نیاز به مرجع و مفسّری دارد که قبل از آن ذکر شود و با آن مطابقت کند، ولی گاهی اوقات مشاهده شده است که در زبان عربی و در قرآن کریم، مرجع ضمیر در کلام حضور ندارد و یا اینکه ضمیر با مرجع مذکور مطابقت ندارد. این کتاب آسمانی سرشار از صور بلاغی و بیانی گوناگون است که آن را از سایر متون متمایز ساخته است. یکی از این صور بلاغی استفاده مبتکرانه از ضمیر غائب و مرجع آن است که امکان دارد به یک آیه ظرفیت حمل بیش از یک معنا ببخشد تا در آسمان زیبایی اوج گیرد و این را در تصاویر بیانی زیبا، مثل ایجاز، التفات، استخدام و تشخیص، پیاده کرده است. بحث حاضر نقش عدم حضور مرجع و عدم مطابقت ضمیر با مرجع در آفرینش اسالیب بیانی و ایجاد معانی بدیع در قرآن کریم را بررسی می کند. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی، به تعریف ضمیر و مرجع آن پرداخته، سپس شواهد قرآنی را در سه فصل بررسی می کند: 1-ضمایری که مرجعی برایشان ذکر نشده است.2-ضمایری که با مرجع مطابقت ندارند.3-ضمایری که مرجع آنها به صورت ضمنی در کلام بیان شده است. سرانجام دلایل و اغراض بیانی نهفته در شواهد را بررسی کرده و با این کار اعجاز لفظی این کتاب مقدس را که هیچ کتاب دیگری توان رقابت با آن را در هیچ زمینه ای ندارد، آشکارتر ساخته است. کلمات کلیدی: قرآن کریم، ضمیر غائب، مرجع ضمیر، مطابقت ضمیر با مرجع

منابع مشابه

چیستی مرجع ضمیر در آیه «فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَکٖینَتهۥ عَلَیْهِ»

یکی از مباحث چالش برانگیز در تفسیر قرآن، بحث انزال سکینه در آیه‌ 40 توبه و به ویژه چیستی مرجع ضمیر «علیه» در عبارت « فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَکٖینَتهۥ عَلَیْهِ » است. مفسران فریقین با برخی پیش‌فرض‌ها به این قضیه نگریسته و به‌همین علت نتوانسته‌اند نظری مطابق با واقع در این باره ارائه دهند. علمای شیعه طرفدار بازگشت ضمیر به پیامبر| و نزول سکینه بر ایشان هستند؛ در مقابل، مفسران عامه بر بازگشت این ضمیر به ابوبکر‌ اصرا...

متن کامل

واکاوی دلالت ادبی بلاغی مرجع ضمیر تأویله بر اعجاز، در آیات (36-37و45)سوره‌ یوسف(ع)

قرآن کریم معجزه جاویدان پیامبر خاتم، آینه تمام نمای زندگی بشریت است، در آیات سوره‌ یوسف، نمایی از زندگی حضرت یوسف، به نمایش درآمده که به دلیل امکان رجوع ضمیر"تأویله" به مرجع‌های مختلف، چالش‌هایی را در میان مفسران بزرگ برانگیخته است. پژوهش حاضر بر آن است با بررسی واژه‌های تأویل، اعجاز و تحلیل سیاق آیه، نقد و بررسی دلایل مفسران، ترجیح نظریه اعجاز را واکاوی نماید، از آنجا که برخی مفسران ضمن ارجاع ...

متن کامل

نقد دیدگاه مفسران در باره مرجع ضمیر «انساه» در آیه 42 یوسف

اختلاف در مرجع ضمیر «فأنساه» در آیه 42 یوسف این آیه را به یکی از آیات چالش برانگیز در حوزه تفسیر و کلام مبدل کرده است. در تفاسیر روایی با استناد به انبوهی از احادیث، حضرت یوسف× مرجع ضمیر دانسته شده و درخواست وی خطایی به‌شمار آمده که موجب زدوده شدن یاد پروردگار از دل وی گردیده است. در مقابل گروهی از مفسران با استناد به سایر آیات، مرجع ضمیر را به زندانیِ در شرف آزادی بازگردانده‌اند. بدین‌سان شیطان...

متن کامل

اسالیب اعتراض در قرآن کریم

یکی از اسلوب‏های بیانی قرآن کریم، که در این کلام الهی، بسیار استفاده شده، اسلوب اعتراض است. این اسلوب عبارت است از آوردن یک یا چند جمله که محلی از اعراب ندارند، در‏میان یک یا دو کلام که معنایی به‏هم‏پیوسته دارند، با هدفی غیر‏از دفع ایهام. اسلوب اعتراض در قرآن، زاید نیست؛ بلکه در جای خاص خود قرار گرفته‌ و به‏مقتضای حال، کاربرد پیدا کرده است؛ به طوری که با شناسایی موارد کاربرد آن، زمینۀ فهم درست ...

متن کامل

بررسی موارد اختلافی تعیین مرجع ضمایر در ترجمه‌های قرآن(مکارم شیرازی، رضایی و صفوی)

ضمایر گوناگونی در قرآن کریم وجود دارد که این امر دشواری امر ترجمه کتاب هدایت را دوچندان می­کند؛ زیرا مترجم نیازمند دقت و توجه بیش‌تری در ترجمه مرجع ضمیر می‌شود. به دلایلی چون عدم آگاهی کافی مترجمان از زبان عربی و یا عدم توجه کافی آنان، شاهد بروز اختلافاتی میان مفسران و مترجمان در تعیین مرجع ضمیر هستیم. تعیین مرجع ضمیر، امری مهم در حیطه ترجمه بوده و تشخیص صحیح آن، کمک شایانی به ترجمه این کتاب آس...

متن کامل

توجه فراگیران زبان انگلیسی به عوامل متنی و زبانی در فرایند بازیابی مرجع ضمیر

توانایی خوانندگان در ادغام کردن اطلاعات جدید و اطلاعات قبلی ارائه شده در متن به عنوان بخش مهمی از فرایند درک مطلب در نظر گرفته می شود. یک جنبه از این فرایند عبارت است از بازیابی مرجع ضمیر در متنی که خوانده می شود. هدف از این تحقیق بررسی فرایند بازیابی مرجع ضمیر همچنین بررسی میزان دشواری انواع مختلف مراجع ضمیر می باشد. شرکت کنندگان این تحقیق 90 نفر از دانشجویان زبان انگلیسی می باشند که بطور تصاد...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده ادبیات

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023