تحلیل مقایسه ای مبانی نظری استقلال بانک مرکزی در اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی

پایان نامه
چکیده

بانک مرکزی به نهادی اطلاق می شود که مسئولیت کنترل سیستم پولی کشور را عهده دار و یک بانک تجاری نیست ، نرخ بهره، میزان پول در گردش، تورم و حتی بیکاری و توزیع درآمد را می تواند در اهداف فعالیت خود قرار دهد. در برخی از کشورها (مثلاً ایران) این بانک به عنوان بازوی پولی دولت عمل می کند، ولی در برخی از کشورها این بانک مستقل از دولت و سیاست های دوره ای دولت ها به اهداف کلان خود می پردازد. درجه استقلال بانک های مرکزی از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. بانکهای مرکزی با مطالعه وضعیت اقتصادی کشور، متناسب با شرایط موجود اقدام به اجرای سیاستهای پولی می‏کنند؛ انتخاب سیاستهای سنجیده و استفاده از ابزارهای موثر از مسایل مهم و پیچیده اقتصادی به شمار می‏آید. در این میان استقلال بانک مرکزی به عنوان یک اصلاح نهادی مهم دیده شده است. به همین دلیل تحقیقات علمی زیادی در این زمینه انجام شده است. برخی از این تحقیقات به بررسی رابطه منفی بین استقلال بانک مرکزی، انحراف از رشد بلندمدت و رابطه مثبت بین استقلال بانک مرکزی و مهار تورم می پردازند. بر اساس نظریه ای که استقلال بانک مرکزی را قبول دارد، اگر بانک مرکزی مستقل باشد، سیاست هایش را بر اساس واقعیت های اقتصادی شکل می دهد. این مسئله باعث می شود که سیاست های آن بر اساس اولویت های سیاسی کوتاه مدت دولت نباشد. اما گروهی دیگر از اقتصاددانان این تمرکز روی استقلال بانک مرکزی را سبب اختلاف بین سیستم پولی و سیاست مالی می دانند که برای کل اقتصاد هزینه بر است. فرضیه رایج دیگر در این زمینه، استقلال بانک مرکزی را عاملی مثبت در مدیریت اهداف و وظایف بانک مرکزی می داند. اما فرضیه دیگر این استقلال را مایه انفصال سیاست مالی و پولی به ضرر ساختار کلی اقتصاد به دلیل ناهماهنگی بین سیاست ها می داند. هدف در این تحقیق اینست که به بررسی استقلال بانک مرکزی در تطابق با اصول نظام اقتصادی اسلام بپردازیم. این بررسی از مجرای اصولی مانند عدالت اقتصادی انجام می شود. تا در این زمینه به مبانی نظری بایسته ای برسیم. همچنین خصوصیات بایسته بانک مرکزی در زمینه تعهد، شفافیت و مسئولیت پذیری در قبال مردم نیز بررسی گردیده است. ضرورت این استقلال برای نظام اسلامی و کشور ما نیز بررسی می گردد. فرضیه اساسی تحقیق این است که بر اساس مبانی اسلامی می توان استقلال بانک مرکزی را بصورت الگویی عملی در اقتصاد اسلامی درآورد. همچنین در این تحقیق از روش اسنادی استفاده شده و از نظر ماهیت روش عقلی، نقلی، تجربی می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بر اساس دستورات اسلام در مورد عدالت و نهی از مخدوش کردن واحد محاسبه و حفظ کیل و وزن استقلال بانک مرکزی به دلیل کنترل تورم و ثبات اقتصادی که تاثیر مثبت بر موارد عنوان شده در بالا دارند، می توان بصورت الگویی عملی درآورد.

منابع مشابه

تحلیل مقایسه ای مبانی نظری استقلال بانک مرکزی در اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی

بانک مرکزی به عنوان نهادی که مسئولیت کنترل سیستم پولی کشور را عهده دار است، می تواند اهدافی مانند تعیین نرخ بهره، حجم پول در گردش، نرخ تورم و حتی نرخ بیکاری و توزیع درآمد را دنبال کند. بانک مرکزی در برخی از کشورها (مثلاً ایران) به عنوان بازوی پولی دولت عمل می کند، و در برخی از کشورهای دیگر مستقل از دولت و سیاست های دوره ای دولت ها به اهداف کلان خود می پردازد. اقتصاددانان درباره استقلال بانک مرکز...

متن کامل

استقلال بانک مرکزی در ایران: تحلیل نظری و تجربی

  با توجه به اهمیت استقلال بانک مرکزی به عنوان یکی از راهکارهای نهادی کنترل تورم، هدف این پژوهش بررسی روند استقلال بانک مرکزی در ایران و شناخت عوامل مؤثر بر آن است. این پژوهش دارای دو رویکرد جدید نسبت به موضوع استقلال بانک مرکزی است؛ نخست اینکه استقلال بانک مرکزی به صورت پویا مورد بررسی قرار گرفته شده است، و دوم اینکه با استفاده از شاخص‌های متفاوت ابعاد گوناگون استقلال بانک مرکزی مورد بررسی قرا...

متن کامل

ضرورت افزایش استقلال بانک مرکزی در اقتصاد ایران از منظر اسلامی با تاکید بر کنترل تورم

 در اقتصادهایی همچون ایران که از تورم ساختاری و مزمن رنج می برند سیاستهای پولی نقش بسیار کلیدی در شکل گیری تورم دارند. هرچند که پدیده هایی چون فشار تقاضا، رفتارهای سفته بازانه، نوسانهای فصلی و ... نیز در این رابطه موثر هستند. بدیهی ترین پیامد تورم کاهش قدرت خرید پول به عنوان بخشی از دارائی شهروندان است. این پدیده در مضامین اسلامی مصداقی از "نقص در مال غیر" است که بصورت مکرر در آیات شریفه قرآن و...

متن کامل

مفهوم شناسی رفاه در اقتصاد خرد: تحلیل مقایسه ای دیدگاه اقتصاد اسلامی و متعارف

چکیده یکی از اهداف اقتصادی انسان، ایجاد و بهبود رفاه اقتصادی برای خویش است، ولی تحقق این هدف مستلزم درک مفهوم آن می باشد. مفهوم شناسی رفاه، ضروری و دارای اهمیت است؛ زیرا انسان نمی تواند چیزی را که نشناخته است بطور آگاهانه به دست آورد و از آن بهره مند شود. شناخت انسان از وقایع و حقایق مختلف، نشأت گرفته از بینش او می باشد و بینش متفاوت غالباً موجب شناخت متفاوت می شود؛ لذا مفهوم شناسی رفاه از دیدگ...

استقلال بانک مرکزی در ایران: تحلیل نظری و تجربی

با توجه به اهمیت استقلال بانک مرکزی به عنوان یکی از راهکارهای نهادی کنترل تورم، هدف این پژوهش بررسی روند استقلال بانک مرکزی در ایران و شناخت عوامل مؤثر بر آن است. این پژوهش دارای دو رویکرد جدید نسبت به موضوع استقلال بانک مرکزی است؛ نخست اینکه استقلال بانک مرکزی به صورت پویا مورد بررسی قرار گرفته شده است، و دوم اینکه با استفاده از شاخص های متفاوت ابعاد گوناگون استقلال بانک مرکزی مورد بررسی قرار ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده علوم اقتصادی - دانشکده علوم اداری و اقتصاد

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023