اثر کود بیولوژیک و شیمیایی در شرایط تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد

مدیریت مصرف انواع کود های شیمیایی و زیستی از لحاظ تأثیرات زیست محیطی بر عملکرد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک ایران حائز اهمیت می باشد. به منظور اثر کود بیولوژیک و شیمیایی در شرایط تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد آزمایش در سال 1393 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان در شهرستان زهک اجرا گردید.این تحقیق در قالب آزمایش کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد، در این آزمایش فاکتور اصلی تنش خشکی در سه سطح: 1 - عدم تنش( آبیاری بر اساس مراحل رشدی و عرف منطقه 2- تنش در فاز رویشی (قطع آب از زمان کاشت تا ورود به فاز زایشی) 3 - تنش در فاز زایشی( قطع آب از زمان گل تا پایان دوره رشد) فاکتور فرعی: نسبت های کود دهی در 4 سطح شامل مصرف 100% کود ازتو باکتر بر اساس عرف توصیه شده از سوی شرکت 2 کیلوگرم در هکتار 2 - مصرف 100% اوره بر اساس 80 کیلو گرم در هکتار 3- مصرف 50% کود ازتوباکتر+ 50% کود اوره 4 - عدم مصرف کود اثر تنش خشکی و کود بر کلیه صفات معنی دار بود و بیشترین مقدار در صفات فنولوژیکی شروع گلدهی از سطح بدون تنش و تشکیل 50% کپسول در تنش بعد از مرحله گل دهی بدست آمد، در صفات مورفولوژیکی و عملکردی بیشترین مقدار از شرایط بدون تنش به استثناء کپسول نابارور که از تنش بعد از مرحله گل دهی حاصل شد، همچنین در تیمار کودی نیز بیشترین مقدار صفات تشکیل 50% کپسول، ارتفاع بوته، تعداد کپسول، قطر ساقه، تعداد شاخه در بوته، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در کپسول و بیوماس از تلفیق 50% ازتوباکتر + 50% اوره و صفات شروع گل دهی، طول کپسول بیشترین مقدار از کود اوره و تعداد کپسول نابارور از سطح شاهد بدست آمد. به طور مثال عملکرد دانه در سطح شاهد با میانگین 83/639 کیلوگرم در هکتار و بعد از آن تنش تا گلدهی و تنش از مرحله گل دهی به بعد به ترتیب 14% و 30% نسبت به شاهد کاهش داشتند، در تیمار مصرف کود بیشترین عملکرد دانه از کود تلفیق 50% اوره + 50% ازتوباکتر با میانگین 77/608 کیلوگرم در هکتار بدست بدست آمد و تیمارهای کود اوره، ازتوباکتر و شاهد به ترتیب 5%، 8% و 20% نسبت به تیمار تلفیق 50% اوره + 50% ازتوباکتر کاهش نشان دادند حاصل شد.