بررسی اثر جریان اشباع، غیر اشباع و متناوب بر آبشویی نمک از نیمرخ خاک سنگین در شرایط آزمایشگاهی

شور شدن خاک فرآیندی است که طی آن تجمع املاح محلول در قشر سطحی خاک به حدی رسیده است که در اثر آن لایه سطحی پتانسیل خود را به عنوان محل رشد و نمو گیاه از دست می دهد. برای توسعه اراضی تحت کشت، میزان آب مورد نیاز جهت آبشویی اراضی شور بسیار زیاد است. به همین منظور در این پژوهش اثر روش های مختلف آبشویی به صورت اشباع، غیراشباع و متناوب هر کدام در سه تیمار و سه تکرار با هدف به حداقل رساندن زمان و مقدار آب آبشویی برای آبشویی نمک از خاک های سنگین، بررسی گردیدند. خاک مورد بررسی در این تحقیق از اراضی لم یزرع شرکت کشت و صنعت نیشکر سلمان فارسی استان خوزستان و در دو عمق 30-0 و 60-30 سانتی متری تهیه و پس از الک کردن، خاک ها در ستونی از جنس pvc با قطر داخلی بیش از 7 سانتی متر و ارتفاع 150 سانتی متر ریخته شد و پس از متراکم نمودن مورد آزمایش قرار گرفتند. آب مورد استفاده جهت آبشویی نیز از رودخانه کارون واقع در بخش شهری اهواز تهیه گردید. در هر مرحله از آزمایش ها، زمان، شوری و حجم زهاب خروجی ثبت شد. به منظور مشاهده دقیق تغیرات کاهش شوری در ستون خاک تعداد نمونه گیری در ابتدا که تغییرات شوری شدیدتر است بیشتر و همچنین نمونه گیری تا زمانی ادامه داشت که میزان شوری زهاب خروجی ثابت شده و تغییرات شوری بین دو نمونه گیری به سمت صفر میل کند. نتایج نشان داد، از بین روش های آبشویی مورد بررسی در این تحقیق، روش آبشویی متناوب در تیمار هشت بار انقطاع نتایج مطلوب تری از نظر مصرف آب آبشویی و مدت زمانی که صرف عملیات آبشویی می شود از خود نشان می دهد. همچنین نتایج حاصل از شبیه سازی حرکت املاح در روش آبشویی متناوب با هشت بار انقطاع توسط مدل hydrus-1d ، همپوشانی و همبستگی قابل قبولی (96/0= r2) را با نتایج واقعی آزمایش از خود نشان داد.