ارزیابی توان اکولوژیک بخش مرکزی بیرجند بر اساس روش ترکیب خطی وزنی در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیایی

چکیده با توجه به اینکه شهرستان بیرجند با مساحتی حدود 394900 هکتار، به عنوان مهم ترین مرکز تمرکز جمعیتی استان خراسان جنوبی می باشد و ارزیابی توان اکولوژیک بیرجند، بر مبنای استانداردها و مدل های کمی پایه ریزی نگردیده است، همچنین راهکارها و روش های دقیق برای ارزیابی آن تعیین نشده است و حتی از متدهای دستی و یا مبتنی بر منطق جبر بولین (صفر و یک) نیز استفاده نشده است، لذا هر گونه بهره برداری از آن بر اساس اصول توسعه پایدار نمی باشد. برای رفع این مسائل ارزیابی تناسب اراضی برای این محدوده حساس ضروری می باشد. هدف اصلی این تحقیق به کارگیری روش ارزیابی چند معیاره ، به منظور استفاده بهینه و پایدار از اراضی برای برنامه ریزی کاربری زمین (آمایش سرزمین) و منطقه بندی اراضی برای ارزیابی توان اکولوژیک محدوده می باشد. در این تحقیق برای اولین بار توان اکولوژیک این منطقه سنجیده شده و از روش های کمی منطق فازی ترکیب خطی وزنی و میانگین گیری مرتب شده وزنی ، در تلفیق با سیستم های اطلاعات جغرافیایی ، و بر اساس وزندهی پارامترها به روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ، استفاده شده است. نتایج توسعه شهری نشان می دهد که روش owa فازی، حالت ریسک کم و دارای مقداری توازن (owa_mid and) در بین سایر حالت ها بهترین نتیجه را دارد و 21567 هکتار از محدوده در طبقه بسیار مناسب قرار دارد. پس از آن، روش wlcو owa_ avg با مساحت 7687 و7994 هکتار در طبقه بسیار مناسب، مطلوب به نظر می رسد. در محدوده مورد مطالعه روش هایی که با ریسک پایین هستند همچون روش owa_and، نتیجه مورد قبولی ندارند. حالت های owa_and و owa_or همچنین به دلیل این که در انتخاب مکان مساعد حالت کمینه و بیشینه دارند، با دقت پایینی همراه هستند. نتایج اکوتوریسم و کشاورزی نشان می دهد که روش wlc در بین سایر حالت ها بهترین نتیجه را دارد و 34272 هکتار از محدوده در طبقه بسیار مناسب اکوتوریسم و 30009 هکتار از محدوده در طبقه بسیار مناسب کشاورزی قرار دارد. نتایج حاصل از wlc و owa نشان می دهد که استفاده از این دو راهبرد امکان انتخاب های متنوع تر و جزئی تری را در اختیار تصمیم گیران قرار می دهد.