تحلیل معنی داری اثرات زیست محیطی کارخانه سیمان سبزوار در مرحله بهره برداری، مبتنی بر منطق فازی

تاکنون روند رو به رشد توسعه به گونه ای بوده که حفاظت محیط زیست را تحت تاثیر قرار داده است.صنعت سیمان یکی از صنایعی است که در سال های اخیر افزایش پیدا کرده است. صنعت سیمان به دلیل انواع آلودگی های مخرب محیط زیست، مطابق با مصوبات شورای عالی حفاظت محیط زیست نیاز به تهیه گزارش ارزیابی اثرات دارد. قرارگرفتن کارخانه سیمان سبزوار در منطقه حفاظت شده پروند نیاز به انجام ارزیابی اثرات زیست محیطی را بیش از پیش ضرورت بخشیده است. هدف ارزیابی اثرات زیست محیطی کمینه کردن مقدار معنی داری اثرات طرح توسعه می باشد. معنی داری یک متغیر غیر قابل اندازه گیری است که به راحتی نمی توان آن را در سمت راست یک معادله قرار داد. از این رو لازم است تا آن را به متغیر های قابل اندازه گیری یا معیار های اثر شکسته و با محاسبه آنها مقدار معنی داری اثرات محاسبه شود. به دلیل ذهنی بودن متغیر معنی داری اندازه گیری آن با روش هایی که دارای آستانه های صریح هستند، باعث می شود که مقادیر اندازه گیری شده دارای عدم قطعیت باشند. بنابراین در این پژوهش از منطق و مجموعه های فازی که در آن ها مرز بین مجموعه ها نامشخص و پیوسته است، استفاده شد. در این پژوهش ابتدا برای ساده کردن فرایند ارزیابی سطوح مختلف محیط زیست به صورت مدل سلسله مراتبی مشخص شد. سپس با استفاده از ماتریس لئوپولد اثرات در سطح زیرمجموعه های محیط زیست شناسایی شد. در مرحله بعد متغیر های زبانشناختی ورودی در سامانه فازی بر اساس فاکتور های محیط زیست و فعالیت های طرح توسعه برای هر اثر معرفی شد. پس از اجرای سامانه فازی، مقدار معیار های مربوط به هر اثرشامل بزرگی، جهت، احتمال وقوع، مدت زمان و گستره مکانی محاسبه شد. به منظور تعیین میزان معنی داری هر اثر، معیار ها و مقادیر محاسبه شده مربوط به هر معیار در سامانه فازی مرحله اول، به عنوان متغیر ورودی و مقادیر ورودی در سامانه فازی مرحله دوم معرفی و پس از اجرای سامانه فازی، مقدار معنی داری مربوط به هر اثردر سطح زیر مجموعه محیط زیست محاسبه شد. در نهایت مقادیر معنی داری محاسبه شده در سطح زیر مجموعه محیط زیست به عنوان مقادیر ورودی در سطح مجموعه محیط زیست و معنی داری در سطح مجموعه محیط زیست برای هر اثر محاسبه شد. با توجه به نتایج سیستم های فازی، مقدار معنی داری اثرات احداث کارخانه سیمان بر مجموعه های فیزیکی، بیولوژیکی، زیبایی شناسی و اقتصادی- اجتماعی به ترتیب برابر با 50، 3/54، 9/49 و 50 درصد می باشد. بنابراین احداث کارخانه بیشترین اثر منفی را برمجموعه بیولوژیکی درمرحله بعدی، فیزیکی و زیبایی شناسی منطقه و اثرات مثبت در بخش اقتصادی – اجتماعی می باشد.