شناسایی باکتری های همزیست ریشه ی گیاهان لگومینوز در شهرستان بیرجند

چکیده کمبود نیتروژن در خاک از عوامل اصلی کاهش رشد گیاهان محسوب می گردد و از طرفی %80 حجم گاز موجود در اتمسفر به صورت نیتروژن مولکولی می باشد که به صورت مستقیم مورد استفاده ی گیاهان نمی-باشد. موثر ترین سیستم تثبیت کننده ی نیتروژن مولکولی سیستم ریزوبیوم-لگوم می باشد که اهمیت اقتصادی ویژه ای دارد. این تحقیق با هدف جمع آوری و شناسایی گونه های ریزوبیوم هم زیست با گیاهان زراعی و مرتعی شهرستان بیرجند در سال های 1392-1391صورت گرفت. نمونه برداری از مناطق دانشکده کشاورزی، باغ دانشکده واقع در روستای امیرآباد، روستاهای اطراف آبشار گیوک، گلوند، اراضی جلگه ماژان، مزارع دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند، روستای امیرآباد، روستای شمس آباد، باغ شوکت آباد، روستای علی آباد، بهدان و سورگ صورت گرفت و جداسازی باکتری با استفاده از محیط کشت های اختصاصی انجام شد. در این تحقیق در مجموع 120 جدایه ی باکتریایی به دست آمد. از این تعداد 75 جدایه متعلق به یونجه، 19 جدایه از شنبلیله، 8 جدایه از اسپرس، 8 جدایه از نخود، 6 جدایه از کاتالپا و 4 جدایه متعلق به گیاه اقاقیا بود. تکثیر ناحیه ی its به کمک دو آغازگر پیش رونده (27f) و پس رونده (1522r) انجام و توالی این ناحیه مشخص گردید. بر اساس توالی ناحیه ی its، جدایه ها در 3 گروه دسته بندی شدند که با نتایج حاصل از تست های بیوشیمیایی و مورفولوژیکی همخوانی داشت. بر اساس نتایج این تحقیق باکتری ریزوبیوم بر روی ریشه ی گیاهان لگومینوز در این منطقه وجود داشته و جمعیت موجود در شهرستان بیرجند شامل 3 گروه است که بیشترین گونه ها مشابه با توالی گونه های pseudomonas putida و agrobacterium agile و ریزوبیوم های شناخته شده ی بانک ژن مانند جدایه ی r. sp. ccnwyc119 gi110451858 و spc rn2 gi226919129 r. sp. هستند. واژگان کلیدی: ریزوبیوم، نیتروژن، بیوشیمیایی، بیرجند