مقایسه تاثیر دو روش آموزش بهداشت دهان در سلامت لثه و میزان پلاک دندانی در بین دانش آموزان دبیرستانهای شبانه روزی شهرستان فریمان

مقدمه: آموزش سلامت دهان و دندان به عنوان یک بخش مهم و ضروری از خدمات سلامت دهان محسوب می شود. که به عنوان یک ابزار قدرتمند در ارتقا سلامت نوجوانان در نظر گرفته می شود. با توجه به آن که برنامه های مرتبط با سلامت دهان بر پایه مدرسه، فرصت مناسبی برای شکل گیری نگرش های مثبت و رفتار های صحیح مرتبط با سلامت دهان و دندان می باشد لذا این مطالعه مداخله ای با هدف مقایسه تاثیر دو روش آموزش بهداشت دهان در سلامت لثه و میزان پلاک دندانی در بین دانش آموزان دبیرستانهای شبانه روزی شهرستان فریمان انجام شده است. مواد و روش: دانش آموزان به صورت تصادفی به سه گروه: کنترل ،آموزش توسط گروه معلمین و آموزش توسط گروه دانش آموزان تقسیم شدند. به منظور ارزیابی مداخله آموزشی، شاخص های بررسی وضعیت بهداشت دهان و دندان شامل ohi-s ((oral hygiene index-simplified، به منظور بررسی جرم و پلاک دندانی)، gi( gingival index)، به منظور بررسی سلامت لثه) و pi (به منظور بررسی میزان پلاک دندانی)به کار رفتند. این شاخص ها در دو مرحله یکی قبل از مداخله و مرحله بعدی پس از یک مداخله ی آموزشی 3 ماهه که به وسیله ی معلمین و دانش آموزان آموزش دیده صورت گرفته بود اندازه گیری و با یکدیگر مقایسه گردید. با استفاده از تست های paired t.test مقایسه میانگین قبل و بعد در هر گروه و با تست مقایسه میانگین در سه گروه ( anova) مقایسه در بین گروه ها انجام گرفت.برای مقایسه میزان رضایت از تست کای دو استفاده شد. سطح معنی داری در تمام تست ها 05/0می باشد. نتایج: یافته های این مطالعه نشان داد که پس از یک مداخله 3 ماهه در گروهی که به وسیله ی دانش آموزان اموزش دیده بودند هر سه شاخص مورد نظر به طور معنی داری کاهش یافت (p<0/001)، اما در گروه آموزش دیده توسط معلمین تنها شاخص ohi-s به طور معنی داری کاهش نشان داد (p=0.002). دو شاخص دیگر در این گروه افزایش یافت هر چند این افزایش معنا دار نبود (p>0/001). در گروه کنترل نیز شاخص ohi-s به شکل معنا داری کاهش یافت (p<0/001) هر چند کاهش دو شاخص دیگر معنا دار نبود. نتیجه گیری: به طور کلی با توجه به کاهش معنادارهر سه شاخص در گروه آموزش توسط دانش آموزان نسبت به دو گروه دیگر لذا به کارگیری دانش آموزان مستعد به عناوین گو ناگون از جمله بهداشتیار دهان و دندان می تواند گام موثری در پیشگیری و ارتقاء بهداشت دهان و دندان در نوجوانان باشد. هر چند نیاز به تحقیقات بیشتر و طولانی تر دارد. کلمات کلیدی: آموزش، دانش آموز، سلامت دهان