آیین های زنانه با تمرکز بر آیین زن شاهی

آیین ها یکی از قدیمی ترین نمود های فرهنگ در هر جامعه ای محسوب می شوند.بخش مهمی از این آیین ها، آن دسته از آیین هایی هستند که به واسطه بنیان های ایدئولوژیک و کارکرد مورد انتظارشان به صورت تک جنسیتی اجرا می شوند. معمولاً در این گونه آیین ها حضور جنس مخالف بنا به دلایلی نهی شده و ممنوع است و تمام وظایف و مراحل اجرای آیین به عهده یک جنس است. در این پژوهش سعی شده است با نگاهی به آیین های زنانه در ایران دسته بندی مناسبی از آنها ارائه شود و ضمن شناخت منطق حاکم بر این آیین ها جایگاه آیین"زن شاهی" بین این گونه از آیین ها مشخص گردد. آیین زن شاهی به واسطه ویژگی های ساختاری منحصر به فردی که دارد به عنوان مورد مطالعاتی این پژوهش انتخاب شده است. مهم ترین ویژگی های این آیین اجرای آن در بهار، انتخاب شاه و تشکیل دربار شاهی، الزام خروج مردان از محدوده اجرای آیین و تنبیه شدید مردان خاطی است. در این پژوهش با رویکرد انسان شناسی نمادین به سوژه خود نگاه کرده و با استفاده از شیوه ویکتور ترنر در این رویکرد به تحلیل داده های بدست آمده از آیین مورد نظر پرداخته شده است این رویکرد فرهنگ را مجموعه ای از معانی می داند که از خلال نمادها و نشانه ها درک و تفسیر می شود، در نتیجه برای درک آن باید ابتدا به سراغ تحلیل این نمادها رفت. این رویکرد فرهنگ را یک سیستم مستقل معنایی دانسته که توسط کلید "تفسیر" نمادها و آیین ها را رمزگشایی می کند. با توجه به این شیوه تحلیل و نتایج آن به نظر می رسد با آیینی چندلایه روبرو هستیم که بخشی از آن وابسته به نظام جوامع کهن کشاورزی و بخش دیگر وابسته به نظام فکری جامعه مردانه است. بخش مهمی از صنعت سینما وام دار ژانر مستند است و این ژانر با ویژگی های خاص خود تعریف می شود. یکی از شاخه های مهم سینمای مستند، سینمای مردم نگار است که به مثابه پلی بین مردم شناسی و سینما عمل کرده و با توجه به رسالتی که ایفا می نماید از حساسیت های خاصی برخوردار است. فیلم شهر زنان به عنوان فیلمی که سوژه خود را "آیین زن شاهی" انتخاب نموده است، به واسطه پرداختن به یک سوژه در حوزه مردم نگاری، با توجه به شرایط و موازین این ژانر نقد شده و در حین مقایسه داده های فیلم و مستندات ارائه شده در این پژوهش به لزوم اجرای تحقیقات گسترده و جامع پیش از شروع روند تولید فیلم تأکید می شود.