بررسی برهم کنش مسیرهای گیرنده های مولکولی her2 و ret در رده های سلولی مشتق از تومور پستان انسان

گیرنده های تیروزین کینازی نقش برجسته ای در شکل گیری و پیشرفت سرطان پستان ایفا می کنند. گیرنده ی her2 یکی از این گیرنده ها می باشد که بیان بیش از حد آن در 25% بیماران مبتلا به سرطان پستان دیده می شود. ret نیز یکی دیگر از گیرنده های تیروزین کینازی غشایی بشمار می رود که لیگاند آن gdnf است. سوئیچ های مولکولی بین گیرنده های تیروزین کینازی نیز نقش مهمی در میانجیگری این گیرنده ها در سلول های توموری ایفا می کنند. srcدر اصل یک تیروزین کیناز غیر غشایی است که با سوئیچ مولکولی بین گیرنده های تیروزین کینازی نقش جبرانی را در فعال سازی مسیرهای رشد سلولی رده سلولی بازی می کند و بدین ترتیب در ایجاد مقاومت به آنتی بادی درمانی و هورمون درمانی نقش اساسی دارد. این پایان نامه بر هم کنش بین دو گیرنده ret و her2 با میانجیگری src و تاثیر این بر هم کنش بر سرنوشت نهایی سلول توموری را بررسی می کند. بدین منظور سه بیمار مبتلا به سرطان پستان انتخاب شدند و از بافت توموری آن ها مدل های زنوگرافت ایجاد شد. موش های زنوگرافت با هرسپتین و gdnf تیمار شدند و پس از تائید اثرات آنتاگونیستی gdnf در مقابل هرسپتین، رده های سلولی از مدل های زنوگرافت ایجاد شد. در مرحله اول از مطالعه، این رده ها به همراه 2 رده ی سلولی skbr3 و mcf7 با هرسپتین و gdnf به صورت جداگانه و همزمان تیمار شدند. سپس تغییرات بیانی در سه گروه مولکول کلیدی زیر، هم در سطح mrna و هم در سطح پروتئین مورد بررسی قرار گرفت: 1) گیرنده های ret, her2 و src، 2) مولکولهای مسیر رشد akt/pi3k و 3) مولکولهای دخیل در القا و یا مهار آپوپتوز. در مرحله دوم مطالعه، مولکول src با استفاده از آنتی بادی ساراکاتینیب در رده های سلولی مشتق شده از مدل های زنوگرافت مهار گردید و بدین ترتیب راه برای بررسی مهار سوئیچ مولکولی بین گیرنده ret و her2 هموار شد. بدین منظور تغییرات بیانی مولکول های گروه دوم (مسیر رشد) و سوم (مسیر آپوپتوزی) در سطح mrna و پروتئین بررسی گردید. بموازات بررسی بیان ژنهای هدف، میزان رشد و مرگ سلولی و همچنین آپوپتوز سلولی نیز با روش های mtt assay و رنگ آمیزی اکریدین اورنج- اتیدیوم بروماید و پروپیدیوم یدید انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد مهار her2 به تنهایی باعث توقف کامل هیچ یک از مسیرهای پیام رسانی رشد سلول نمی شود. از طرفی حضور فاکتورهای رشد همانند gdnf با فعال ساختن تیروزین کینازهای واسطه گر مانند src می تواند مولکول های پایین دست را در مسیر پیام رسانی فعال کرده و بدین ترتیب از توقف مسیرهای فوق جلوگیری نماید. در این راستا، اضافه کردن gdnf به محیط رشد سلول های تیمار شده با هرسپتین، مهار رشد سلولی را خنثی نموده و با القاء این رشد تا بیش از به طور میانگین 35 درصد مقاومت به هرسپتین را شکل میدهد. سرانجام آنکه، مهار همزمان her2 و src در عدم حضور gdnf سبب ماکزیمم مهار رشد سلولی در بین تیمارهای مختلف انجام شده گردید. بنابراین مهار همزمان و سه جانبه ret, her2 و src در سلول های سرطانی پستان می تواند راهکاری برای غلبه بر مقاومت درمانی بوجود آمده در این سرطان باشد.