بررسی اثر نانوذرات اکسید آهن و رتینوئیک اسید بر تمایز عصبی سلول های بنیادی جنینی موش

گسترش روز افزون کاربرد نانوذرات در حوزه هایی که انسان روزمره با آنها در ارتباط است، محققان زیست شناسی را بر آن داشته است تا تاثیر نانوذرات پر کاربرد را بر روی سیستم های زیستی مورد ارزیابی قرار دهند. از جمله مهمترین تاثیراتی که نانوذرات بر سلول ها دارند توانایی القا تولید یا سرکوب رادیکال آزاد اکسیژن است. از سویی نیز تغییرات سطح رادیکال های آزاد اکسیژن در فرایندهای مختلف تکوین از جمله تمایز و تکثیر و بیماری های متعدد مانند پارکینسون نقش مهمی ایفا می کنند. مطالعه حاضر به بررسی اثرات غلظت های مختلف نانوذرات اکسید آهن با قطر متوسط کمتر از 20 نانومتر بر توان زیستی و همچنین تمایز عصبی سلول های بنیادی جنینی موش(mesc) رده رویان b1 با تاکید بر تولید رادیکال های آزاد اکسیژن می پردازد. برای تمایز mesc از رتینوئیک اسید(ra) استفاده شد. نحوه تمایز نیز بر اساس تشکیل اجسام شبه جنینی(eb) بود. در ابتدا تاثیر غلظت های µg/ml 60و10،20،30،40،50 نانو ذرات اکسید آهن بر توان زیستی رویان b1 به روش mtt assay در 2 روز مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که با بالا رفتن غلظت و مدت زمان تیمار میزان مرگ سلولی افزایش پیدا می کند. در مرحله بعد سه غلظت نانوذرات اکسید آهن(µg/ml 10،20،30)که دارای کمترین اثر منفی بر تکثیر سلول ها بودند، برای ارزیابی تاثیر بر روی سطح رادیکال های آزاد مورد استفاده قرار گرفتند. مشاهدات آزمون فلوسیتومتری برای این کار نشان داد که ارتباط تقریبا مستقیمی بین غلظت نانوذرات و تولید رادیکال های آزاد وجود دارد. سه غلظت(µg/ml 10،20،30) ذکر شده برای بررسی تاثیر بر روند تمایز عصبی سلول های رویان b1 مورد استفاده قرار گرفتند. 8 گروه در نظر گرفته شدند که از لحاظ دریافت غلظت های نانوذرات و رتینوئیک اسید با یکدیگر متفاوت بودند. گروه های دریافت کننده نانوذرات به مدت 12 ساعت در معرض تیمار با نانوذرات اکسید آهن قرار داشتند. جهت آنالیز آماری درصد تمایز، ebهای تمایز یافته در زیر میکروسکوپ فازکنتراست بررسی شدند. خصوصیات سلول های عصبی تمایز یافته حاصل از mesc با ایمنوسیتوشیمی مورد ارزیابی قرارگرفتند. سلول های عصبی حاصل از سلول های رویان b1 نشانگرهای عصبی توبولین بتا3 و نشانگر سلول های گلیال gfap را بیان کردند. آنالیز آماری درصد ebs تمایز یافته نشان داد که میزان تمایز عصبی سلول های رویان b1 در گروه هایی که نانوذرات دریافت کرده بودند نسبت به گرو ه های فاقد نانوذرات کاهش چشمگیری داشت و رتینوئیک اسید به عنوان یا القاگر قوی باعث تمایز سلول های رویان b1 به سلول های عصبی می شود. واژه های کلیدی: سلول های بنیادی جنینی موش، اجسام شبه جنینی، نانوذرات اکسید آهن، سمیت سلولی، رادیکال های آزاد اکسیژن، رتینوئیک اسید.