راهبردهای هویت سازی در اندیشه سیاسی امام خمینی (س)

در این تحقیق سعی شده است مفهوم هویت در جامعه ایران بر اساس نظریه تحلیل گفتمان در اندیشه سیاسی امام خمینی بررسی شود. ابتدا در یک نگرش تاریخی، گفتمان های هویتی در جامعه ایران تا پایان دوره پهلوی اول مورد بررسی قرار می گیرد و دو عنصر هویت ساز جامعه ایران، یعنی عنصر ایرانیت و عنصر دین، مورد بررسی می شود. اما این عناصر در مواجه با غرب و تجدد دچار چالش می-شوند، چالشی که نخبگان جامعه ایران را درگیر خود کرد و بحرانی را فرا روی آنها قرار داد که در پی حل آن راهکارهای مختلفی ارائه دادند. با وجود گفتمانهای شکل گرفته که بعد از شهریور 1320 به وجود آمده بودند و در چهار گروه گفتمان ملی گرایی، گفتمان چپ و گفتمان پهلوی و گفتمان مذهبی تقسیم می شدند، هر یک در پی ارائه مفاهیم خود بودند، اما این چالش که جامعه ایرانی رادرگیر خود کرده بود همچنان ادامه داشت. ولی در ادامه، این گفتمان مذهبی بود که با عناصر هویتی خود، در پی بازسازی و احیاء سنت به حاشیه رفته خود بود، و امام خمینی به عنوان رهبر این گفتمان به سیاستهای گفتمان پهلوی که بر پایه سکولاریزم و باستانگرایی شکل گرفته بود واگنش نشان می دهند. امام خمینی با توجه به آموزه های اسلام (به عنوان دال مرکزی گفتمان مذهبی) به ارائه راهبردهای مطلوب هویتی خویش می پردازد و با حاشیه راندن گفتمانهای رقیب، گفتمان مطلوب خویش را ارائه می دهند. ما در این تحقیق به بررسی این راهبردها می پردازیم و رویکرد امام خمینی را به دیگر گفتمانهای رقیب مورد بررسی قرار می گیرد. واژهای کلیدی: گفتمان، هویت، راهبرد، امام خمینی