بررسی ژئوشیمی، پتروژنز و ارزیابی اقتصادی کائولن در منطقه شهربابک

ذخایر کائولن شهرستان شهربابک در دو ناحیه شمال شرق و جنوب غرب این شهرستان در استان کرمان واقع شده است. ذخایر کائولن در شمال شرق شهربابک در یکی از بزرگ ترین کالدراهای ایران، کوه آتشفشانی مزاحم (روستای آبدر) و با منشا گرمابی قرار گرفته است. این کانسار گرمابی از نظر ساختاری در زون ایران مرکزی، شمال غرب نوار دهج- ساردوئیه و ذخایر کائولن جنوب شهربابک در زون سنندج- سیرجان واقع شده است. کائولن های مناطق مورد مطالعه مورد آنالیزهای xrd, xrf, icp-ms, dta-tga و مطالعات میکروسکوپ الکترونی(sem) قرار گرفتند. طبق مطالعات انجام شده نمونه های منطقه آبدر شامل کانی های اصلی کوارتز، کائولینیت، ایلیت و در مواردی دیکیت (شاخص زون کائولن گرمابی) و ترکیب کانی شناسی نمونه های جنوب شهربابک شامل کانی های اصلی هالوزیت، کائولینیت، کوارتز، کلسیت و ژیپس است. در مجموع اکسیدهای سیلیسیم، آلومینیوم و مواد فرار با گستره ای در حدود 76/65 تا 19/80 درصد وزنی اجزای اصلی کائولن های جنوب شهربابک را تشکیل داده و میزان اکسید سیلیسیم تغییراتی از88/64- 58/44، اکسید آلومینیوم از 88/27-12/27 و مواد فرار از 83/4-30/19 درصد وزنی منطقه آبدر نشان می دهد. در مناطق مورد مطالعه، منحنی های حرارتی به صورت واضح و مشخص نمایانگر کانی های گروه کائولینیت است و اعتبار این شناسایی با نتایج پراش پرتو x منطبق است. کانسار کائولن آبدر حاصل دگرسانی آرژیلیکی وسیع درسنگ های آندزیتی، تراکی آندزیت، برش های گدازه ای با ترکیب داسیتی و پیروکلاستیک ها (قسمت شرقی تا مرکزی دهانه کالدرا) است و هر دو فرآیند سوپرژن و هیپوژن در گسترش دگرسانی کائولینیتی نقش داشته که فرآیندهای هیپوژن نقش اصلی را در گسترش این دگرسانی دارد.کائولن های موجود در جنوب شهربابک، حاصل هوازدگی فیزیکی و شیمیایی ارتفاعات سنگی و واحد های زمین شناسی اطراف آن بخصوص توده گرانیتوئیدی است و یک کائولن ثانویه و از نوع رسوبی است. کلمات کلیدی: ژئوشیمی، کائولن، پترژنز ، ارزیابی اقتصادی، شهربابک