لیتواستراتیگرافی، لیتوفاسیس، محیط رسوبی و تغییرات نسبی سطح آب در نهشته های سازند لالون دربرش کوه خربش (شمال غرب دهملا)

چکیده سازند لالون یکی از سازندهای کامبرین پیشین در منطقه دهملا در زون البرز شرقی است. این سازند بصورت تدریجی بر روی سازند زاگون قرار گرفته و کنتاکت آن با سازند میلا بصورت ناپیوستگی است که با یک افق فرسایشی مشخص می¬شود. ضخامت این سازند در منطقه مورد مطالعه 398 متر می¬باشد. مقطع مورد مطالعه در 25 کیلومتری جنوب غرب شهرستان شاهرود و در مسیر جاده اصلی شاهرود به دامغان قرار دارد. این سازند بطور کلی از واحدهای شیلی و ماسه سنگی تشکیل شده است. هدف اصلی این مطالعه تعیین لیتولوژی، محیط رسوبی و بررسی تغییرات سطح آب در سازند لالون در این منطقه بوده که بر پایه مطالعات رخنمون استوار می¬باشد.نتایج بدست آمده از مطالعات در این منطقه،منجر به شناسایی 5 لیتوفاسیس :ماسه سنگ توده ای، ماسه سنگ با لایه های ریپلی، ماسه سنگ با طبقات مورب با زاویه کم ، ماسه سنگ با طبقات موازی وافقی و شیل بالامیناسیون افقی براساس روش میال گردید. به منظورتعیین رخساره های رسوبی وتفسیر محیط رسوبی سازند لالون در این منطقه135مقطع نازک مورد مطالعه میکروسکوپی قرار گرفت و این مطالعات منجر به شناسایی وتفکیک 4 پتروفاسیس: آرکوز، ساب آرکوز، کوارتز آرنایت و گریوک (وکی کوارتزی) بر اساس فولک و پتی جان گردید. جهت تعیین محیط رسوبی، نتایج بدست آمده از مطالعات صحرایی و مطالعات میکروسکوپی را با هم تلفیق نموده و بر اساس آن مجموعه¬های رخساره¬ای مشخص گردید، که نهایتاً 4 مجموعه رخساره¬ای شناسایی شد. با توجه به مجموعه رخساره¬ای و تفسیر محیطی آنها، مدل رسوبی پیشنهاد گردید در این مطالعه، محیط رسوبی سازند لالون یک محیط رودخانه مئاندری است که در انتها به یک محیط ساحلی ختم می¬شود.در بحث تغییرات سطح آب، بر طبق مطالعات چینه نگاری سکانسی و با توجه به تغییرات رخساره ای، سازند لالون در برش مورد مطالعه از سه سکانس رسوبی تشکیل شده که شامل دسته رخساره های hst وtst می باشند. مرز های سکانسی این سازند ها را مرز های سکانسی نوع اول (sb1) ونوع دوم (sb2) تشکیل می دهند. بطور کلی با توجه به مطالعات انجام شده و با توجه به جایگاه چینه¬شناسی سازند لالون می¬توان نتیجه گرفت که در طی کامبرین با گذر از سازند زاگون به سازند لالون و نهایتاً سازند میلا، سطح آب دریا بالا آمده است.