حل مساله گسترش یافته تخصیص کارکنان در شرایط عدم قطعیت

مساله تخصیص یکی از پرکاربردترین مسائل در زمینه تحقیق در عملیات است که گونه های مختلفی از آن ارائه شده است. هدف مساله تخصیص تطبیق بهینه اجزای دو یا چند مجموعه است که در آن بعد مساله نمایان گر تعداد مجموعه هایی است که باید منطبق شوند. مساله تخصیص، همانند بسیاری از مسائل دیگر، برای پیاده سازی در شرایط و کاربردهای واقعی با مشکلات فراوانی روبرو است. یکی از اساسی ترین این مشکلات وجود عدم قطعیت در داده های دنیای واقعی است که نمی توان همواره آن ها را به صورت ساده، مدل سازی کرد. مساله تخصیص کارکنان که از مدل کلی مساله تخصیص نشات می گیرد یکی از مسائل بسیار پرکاربرد سازمان ها از جمله آستان قدس رضوی است. مساله ای که در این پایان نامه مدنظر قرار می گیرد، مساله تخصیص خدمت یاران بخش پیداشدگان به دفاتر این بخش در حرم مطهر رضوی است. از آنجا که ورود افراد متقاضی خدمت به هر دفتر به صورت تصادفی است، مساله به صورت "مساله تخصیص کارکنان در حالت تصادفی" فرموله می گردد که با توجه به وجود اسناد و سابقه مراجعات در گذشته و با استفاده از آزمون های شناخت توزیع، به توزیع احتمال آنها دسترسی وجود دارد. علاوه بر محدودیت نیروی انسانی، شرایط خاصی نیز برای تخصیص خدمت یاران به دفاتر در نظر گرفته می شود که از آن جمله می توان به مدنظر گرفتن حداکثر ظرفیت دفاتر، مهارت های خاص مورد نیاز دفاتر، گردش خدمت یاران در دفاتر در زمان های مختلف خدمت و حداقل خدمت یاران مورد نیاز در هر دفتر به ازای تعداد مشخصی از افراد مراجعه کننده اشاره نمود. تابع هدف مساله، مینیمم سازی هزینه است اما از آنجا که خدمت یاران این دفاتر به صورت رایگان خدمت می نمایند، هزینه مدنظر در تابع هدف مساله، با جریمه پوشش نامناسب و نیز پوشش ناکافی تقاضا که به صورت تصادفی وارد سیستم می شود، جایگزین شده است. با استفاده از پرسشنامه و نیز بکارگیری تکنیک تلفیقی تحلیل سلسله مراتبی و مجموع ساده وزنی، پارامترهای مدل محاسبه می شوند. در نهایت مدل ریاضی حاصل، از دو طریق شبیه سازی مونت کارلو و جایگزینی مدل قطعی معادل مدل تصادفی حل می گردد. مقایسه نتایج شبیه سازی با جواب حاصل از در نظر گرفتن مدل قطعی مساله نشان می دهد که می توان از طریق شبیه سازی به پاسخی بسیار با کیفیت تر دست یافت. همچنین مقایسه تخصیص دستی فعلی با نتایج حاصل از مدل نشان می دهد که در تخصیص دستی تعدادی از محدودیت های مدل نقض می گردند در حالی که استفاده از مدل سازی ریاضی مساله و شبیه سازی آن با ایجاد جواب های موجه و بهینه، مطلوبیت بیشتری را برای زائران در پی خواهد داشت.