بررسی دیدگاه امام خمینی (س) در خصوص نقش نخبگان و توده ها در نظام جمهوری اسلامی

ارائه الگو و شیوه های حکومت کردن،مسئله ای است که همواره در دوره های گوناگون، و در میان متفکران و اندیشه ورزان سیاسی مطرح بوده است. در این میان گروهی از آن ها حکومت را از آن خواص و نخبگان می دانند و گروه دیگر از آن مردم و توده ها، که با توجه به همین موضوع، نسبت و رابطه میان نخبگان و توده ها و نحوه تعامل و ارتباط میان آن ها در شکل و ساختار و محتوای سیاست و حکومت بسیار اثرگذار است. تا آنجا که به میزان اهمیت دادن ما به هر کدام از این دو، شاهد شکل گیری ساختارهای متفاوتی خواهیم بود. پژوهش حاضر در پی تبیین دیدگاه امام خمینی (س) نسبت به توده ها و نخبگان و جایگاه هر یک در نظریه جمهوری اسلامی بوده و در تلاش است تا با بهره گیری از روش روش تحلیلی و تبیینی به این سئوال که: «در اندیشه سیاسی امام خمینی (س) چه رابطه ای بین جایگاه نخبگان و توده ها وجود دارد و در نهایت از حیث سیاسی اولویت با کدام گروه می باشد؟» پاسخ دهد، که در همین راستا فرضیه ای بدین شکل سامان دهی شده است که « بر اساس دیدگاه امام خمینی که بر گرفته از مبانی اسلامی می باشد، هرچند امر حکومت کردن، انتخاب و تعیین حاکم همگی بر اساس نقش و جایگاه اکثریت مردم تعریف می شود اما نخبگان نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای را در راهنمایی و هدایت عوام جامعه دارند.» از یافته ای پژوهش می توان اشاره داشت که، حضرت امام خمینی(س) میان گروه نخبگان و توده ها رابطه ای دو سویه و تعاملی را در نظر دارد. رابطه ای با ویژگی هایی چون: تعامل، هم بستگی و ارتباط دائمی و پویا که میان این دو گروه برقرار است. بر اساس دیدگاه امام خمینی که بر گرفته از مبانی اسلامی می باشد، هرچند امر حکومت کردن، انتخاب و تعیین حاکم همگی بر اساس نقش و جایگاه اکثریت مردم تعریف می شود اما نخبگان نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای را در راهنمایی و هدایت عوام جامعه دارند. ویژگی خاص آراء امام (س) توجه ویژه به جایگاه توده ها است. امام (س) در عین تاکید به نقش و اهمیت نخبگان جایگاه محوری را از آن توده ها می داند و نقش و کارکرد نخبگان را با توجه به توده ها و امر خدمت رسانی به مردم تعریف می کند.