نقش قرآن کریم و احادیث درشکل گیری و توسعه معجم نگاری در نزد مسلمانان تا قرن دوازدهم هجری قمری
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم انسانی
- نویسنده افسانه کاظمی نوری
- استاد راهنما بهرام امانی چاکلی لیلا تقوی سنگدهی
- سال انتشار 1393
چکیده
مطالعه آثار اولیه ی زبان عربی حاکی از آن است که نخستین مباحث زبانشناسی زبان عربی با انگیزه ی شناخت واژگان قرآن کریم آغاز گردیده و عامل اصلی در پیدایش لغت نامه های عربی، لزوم فهم قـرآن کریم و حدیث با انگیزه خدمت به اسلام بوده است. ضرورت آشنایی با زبان عربی فصیح که زبان اصلی شریعت اسلام یعنی قرآن و حدیث، محسوب می شود؛ به عنوان دانشی که مقدمه ای برای سایر علوم قرآنی و شرعی است و اعتماد علماء، فقها و حکما در آراء و نظریات علمی خود برآن قرار دارد، بر اهمّیت توجّه به معاجم عربی نخستین افزوده و ضرورت روشنگری در باب نقش آفرینی قرآن کریم و احادیث در فرهنگ و ادبیات عرب را آشکارتر می سازد. ظهور کتاب ارزشمند «العین» نخستین لغت نامه عربی، در قرن دوم هجری، سپس پیدایش سایر فرهنگ نامه ها و شکل گیری و توسعه معجم نگاری در میان مسلمانان، موید نقش محوری مصادر والای دین اسلام، در لغت و زبان عربی است. بررسی آماری و تحلیلی این پژوهش نشان می دهد. استشهاد به آیات قرآن کریم و احادیث در معاجم نخستین به صورت وسیع بکار رفته و در قرون بعدی نیز با گسترش دامنه ی لغات، افزایش یافته است. کثرت مباحث لغوی پیرامون واژه های قرآن و حدیث در این معاجم بیانگر آن است که، دانشمندان لغت به قرآن به عنوان مهم ترین مصدر استدلال بر مباحث لغوی می نگریستند و بین قرآن و علم لغت پیوند متقابل وجود داشته است. این تحقیق به بیان حرکت علمی پیدایش و توسعه معجم نگاری عربی، در سایه ی استشهادات قرآنی و حدیثی می پردازد.
منابع مشابه
تاریخ چشمپزشکی مسلمانان تا قرن پنجم هجری
پزشکان مسلمان در مسیر شناخت و درمان بیماریهای چشم همت فراوان گماشتند. آنان در گام اول به مطالعه، بررسی و ترجمه کتب و مقالات چشمپزشکی متعلق به تمدنهای دیگر نظیر یونانی، سریانی، هندی، ایرانی و غیره پرداختند؛ ولی تلاش ایشان به مطالعه و ترجمه کشفیات گذشتگانی چون جالینوس، بقراط و دیگر پزشکان تمدنهای روزگار خود محدود نشد. آنها در گام بعدی با نگارش مقالات و کتب فراوان، به علم چشمپزشکی خدمات شایا...
متن کاملبررسی ساختار و صفحهآرایی صفحات افتتاح نسخ قرآن مجید از قرن پنجم تا دوازدهم هجری
پیشرفت و تکامل هنرهای کتابآرایی مرهون جایگاه والای کتاب آسمانی قرآن و اعتبار آن نزد مسلمانان است. پس از ورود اسلام به ایران، کتابت و تزیین صفحات قرآن اهمیت ویژهای یافت و غنیترین تزیینات و تناسبات در فتح باب قرآنها ظاهر شد. صفحهآرایی یکی از هنرهای وابسته و شاخص کتابآرایی و قرآننگاری است که میان عناصر صفحه روابط متناسبی برقرار میکند. در این پژوهش اصول صفحهآرایی صفحات افتتاح قرآنها در طو...
متن کاملمعرفی ترجمه ای کهن از قرآن کریم اثر:نظام الدین نیشابوری‹قرن هشتم هجری قمری›
نظام نیشابوری از دانشمندان قرن هشتم هجری است که کتابهای متعددی در زمینه های علوم عربی و قرآنی از خود بر جای نهاده که از جمله ی آنها ترجمه است از قرآن کریم به زبان فارسی،که دراین مقاله سعی شده است تاضمن اثبات نگارش چنین ترجمه ای از سوی نظام ،به معرفی ویژگیهای این ترجمه نیز پرداخته شود.
متن کاملنقش قرائت قرآن در ترجمه و تفاسیر ایرانی در قرن دهم هجری قمری
فصلنامه علمی ـ پژوهشی «تحقیقات علوم قرآن و حدیث» دانشگاه الزهرا(س) سال دوازدهم ، شماره1، بهار1394، پیاپی25 نقش قرائت قرآن در ترجمه و تفاسیر ایرانی در قرن دهم هجری قمری کریم پارچهباف دولتی [1] سیدمحمدعلی ایازی [2] سیدمحمدباقر حجتی [3] تاریخ دریافت:05/10/91 تاریخ تصویب:30/04/92 چکیده «علم قرائت» را میتوان یکی از مهمترین علوم قرآنی دانست که تأثیری مستقیم بر ترجمه...
متن کاملروند شکلگیری حرکتهای تفسیری «قرآن کریم» در ایران از قرن سوم تا پایان قرن چهاردهم هجری
دانشمندان ایرانی در تأسیس بسیاری از علوم اسلامی مثل علوم ادبی، تاریخ، فقه، حدیث، تفسیر، کلام، فلسفه و عرفان که در قرن نخست اسلامی پیریزی شد، نقش قابل توجهی داشتند. خصوصاً در زمینه تفسیر قرآن کریم، از صدر اسلام تاکنون هیچ قرنی نبوده است که اثری از سوی اندیشمندان مسلمان ایرانی عرضه نشده باشد. میتوان گفت که با ظهور اسلام در ایران، استعداد ایرانیان تحریک شد و روح تازهای در آن دمیده شد و درنتیجه ت...
متن کاملبازتاب آگاهی های تاریخی از اروپا در شعر فارسی (از قرن ششم تا قرن دوازدهم هجری)
یادکرد از مردمان و سرزمینهای مختلف در شعر فارسی، بازتاب آگاهیهای شاعران از موضوعات یاد شده است. مردم و سرزمین اروپا از روزگاران گذشته معمولاً در میان شاعران پارسیگوی نامی آشنا داشتهاند. از حدود قرن ششم هجری شاعران ایرانی از اروپا و اروپاییان با نامهای مصطلح جدید، بویژه فرنگ و فرنگی در اشعار خود یاد کردهاند. در این نوشته سعی شده است مجموعهای از تصورات مثبت و منفی شاعران ایرانی نسبت به اروپائی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم انسانی
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023