بررسی حکمرانی خوب در بهبود مدیریت آب

آب به عنوان یکی از اصلی ترین منابع طبیعی در کره زمین می باشد که از آن به عنوان مایه حیات نام برده می شود و علاوه برتامین نیازهای حیاتی انسان و محیط زیست به عنوان یکی اصلی ترین مولفه های توسعه اقتصادی در بخش کشاورزی و صنعت از اهمیت فوق العاده ای برخوردار می باشد. با رشد جمعیت و افزایش روز افزون تقاضای آب در کشور ، در حال حاضر تقریبا تمامی منابع آب قابل دسترس و به صرفه از نظر اقتصادی که در حدود 98 میلیاردمتر مکعب می باشد استحصال شده است که با جمعیت حدود 75 میلیون نفری کشور، سرانه آب هر فرد تقریبا 1700 مترمکعب می باشد.این سرانه آب براساس شاخص های بین المللی نظیر شاخص "فالکن مارک" ، کشور را در "وضعیت تنش آبی" نشان می دهد ضمن آن که توسعه بهره برداری از منابع آب باعث پیامدهای زیست محیطی گسترده ای نیز مانند خشک شدن دریاچه های داخلی و کاهش ظرفیت مخازن آب زیرزمینی در برخی دشت ها مانند دشت کاشان ، رفسنجان و همدان شده است. از سوی دیگر مصرف بی رویه آب و افزایش حجم پساب ها و آب های برگشتی باعث آلودگی گسترده منابع آب زیر زمینی و سطحی شده است. از اینرو مدیریت آب کشور در وضعیت موجود با چالش های اساسی در تامین منابع آب مواجه می باشد که در شرایط آینده با کمبود منابع آب و خشکسالی های پیاپی این وضعیت تشدید خواهد شد. بررسی وضعیت موجود مدیریت آب در کشور نشان می دهد که شیوه حکمرانی کنونی نیاز به اصلاحات جدی و اساسی دارد . این تحقیق با هدف بررسی مولفه های حکمرانی خوب در بهبود مدیریت آب کشور و ارایه پیشنهاداتی برای اجرایی کردن آن شکل گرفته است . برای بررسی حکمرانی خوب از مدل بانک جهانی و 4 مولفه آن یعنی سیاست گذاری شفاف و علنی ، نظام اداری حرفه ای ، پاسخ گویی مسئولین و جامعه مدنی مشارکتی قدرتمند و برای بررسی وضعیت مدیریت منابع آب از مدل سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه سازمان ملل متحد و متغیر های وابسته شامل ، سیاست های بنیادین ، قوانین و نهادهای بخش آب استفاده و 4 فرضیه به شرح زیر مورد سنجش قرار گرفته است . - سیاست گذاری شفاف یکی از عوامل مدیریت مطلوب آب در کشور است. - با وجود نظام اداری حرفه ای در کشور می توان آب را به نحو مطلوب اداره کرد. - پاسخ گویی مسئولین یکی از عوامل اصلاح کننده مدیریت آب در کشور است . - در یک جامعه مدنی قدرتمند امکان مدیریت مطلوب آب وجود دارد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – پیمایشی بوده و هدف پژوهش کاربردی می باشد . در این پژوهش داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه با استفاده از شاخص های فراوانی آمار توصیفی خلاصه و طبقه بندی و سپس با استفاده از آزمون کلموگروف – اسمیرونف به بررسی نرمال بودن توزیع متغیر های تحقیق پرداخته شد و جهت بررسی فرضیه ها از آزمون همبستگی پیرسون استفاده و فرضیات تحقیق مورد تایید قرار گرفت. براساس نتایج بدست آمده از آزمون 4 فرضیه این تحقیق به ترتیب ، وجود نظام اداری حرفه ای ، جامعه مدنی قدرتمند ، سیاست گذاری شفاف و پاسخ گویی مسئولین بیشترین تاثیر را بر بهبود مدیریت آب دارند . تجزیه و تحلیل و پردازش داده ها درمحیط نرم افزاری spssانجام شده است.