بررسی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی خشکسالی در نواحی روستایی، مطالعه موردی: بخش شوسف شهرستان نهبندان

چکیده کشور ما به دلیل قرارگیری در کمربند خشک عرض های جغرافیایی نیمکره شمالی بطور پیوسته از خشکسالی ، خشکی و کم آبی رنج می برد. هر چند حدود دو سوم از پهنه جغرافیایی کشور در عرصه مناطق خشک واقع شده، ولی در دو دهه اخیر گسترش خشکسالی وکم آبی تمام کشور راتحت تأثیر قرار داده است. بطوری که این مسأله از دغدغه های مهم سیاستگذاران و برنامه ریزان گردیده که، آثارمقابله با آن بوضوح در فصول مختلف برنامه های توسعه کشور در دو دهه اخیر مشهود است. تهیه وتنطیم روش های مقابله با خشکسالی وکم آبی و تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی و اجتماعی آن نیازمند شناخت اثرات خشکسالی ها در پهنه های متفاوت جغرافیایی است . این تحقیق محدوده ای از بستر جغرافیایی شرق کشور در استان خراسان جنوبی را به عنوان پایلوت اثر سنجی آثار زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی برفضاهای روستایی را مورد بررسی قرار داده است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی ،از لحاظ روش و ماهیت توصیفی -تحلیلی واز لحاظ جمع آوری داده ها اسنادی - پیمایشی می باشد .جامعه آماری تحقیق را 153روستای بخش شوسف شهرستان نهبندان تشکیل می دهند .که از این میان 38روستا به عنوان جامعه نمونه انتخاب ، وکار پرسشگری از 262منتخب در این روستاها صورت گرفته است . برای تجزیه وتحلیل داده های مورد لزوم از نرم افزار های آماری spssوexcel و جهت پردازش داده ها از آزمونtتک نمونه ای استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد. خشکسالی در بعد زیست محیطی موجب افت وخشکیدن آب های سطحی و زیرزمینی، تخریب پوشش گیاهی، ازبین رفتن و افول حیات وحش، افزایش طوفان وگرد وخاک، در بعد اقتصادی کاهش سطح درآمد حاصل از تولید محصولات زراعی و دامی، افزایش نرخ بیکاری،وکاهش تولیدات زراعی و دامی و در بعد اجتماعی افزایش مهاجرت، افزایش فعالیتهای غیرقانونی، فقر و وابستگی بیشتر روستاییان به سازمان های حمایتی شده است . از این رو برای مقابله با پیامدهای خشکسالی باید روش هایی همسو با شرایط منطقه ای از ابعاد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی اتخاذ نمود.