ارزیابی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر رشد نقدینگی در اقتصاد ایران

از مشکلاتی که اقتصاد ایران در چند دهه اخیر با آن رو به رو بوده است، نرخ رشد نقدینگی بالا در کشور است. این رشد نقدینگی بالا، عوارض بسیاری را برای اقتصاد ایران به همراه داشته است که از جمله آن می توان به تورم بالا و دو رقمی، کاهش ارزش پول، نرخ سود بانکی بالا و مشکلاتی از این دست اشاره کرد. در اکثر پژوهش¬ها، یکی از عامل¬های موثر بر وجود تورم، حجم نقدینگی معرفی شده است و با توجه به این¬که حجم نقدینگی در ایران همواره دارای نرخ رشد مثبت بوده، ما در این پژوهش به دنبال این مطلب بوده¬ایم که چه متغیری از بین متغیرهای کلان اقتصادی شامل ( نرخ ارز، نرخ بهره، نرخ تورم،کسری بودجه، gdp))( بر افزایش نرخ رشد نقدینگی، در کوتاه¬مدت و بلند¬مدت موثرتر بوده است. به این منظور با استفاده از داده¬های سری زمانی برای سال¬های 1359-1390، به بررسی مدل پرداخته شد.¬ مدل¬های مورد استفاده در این پژوهش، مدل حداقل مربعات معمولی(ols)، مدل خود ¬توضیح برداری(var) و مدل تصیح خطای برداری (vecm) است. نتایج به دست آمده تحقیق حاکی از آن است که در کوتاه مدت، نرخ رشد ارز، نرخ تورم، نرخ بهره، رابطه ی منفی و معنادار و هم چنین نرخ رشد کسری بودجه و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی رابطه ی مثبت و معنادار، با نرخ رشد نقدینگی دارند. اما در بلند مدت، نرخ تورم و نرخ بهره رابطه ی مثبت با نرخ رشد نقدینگی پیدا می کنند.