نقش ورزش در سیاست خارجی قطر؛ از هویت یابی تا بازیگری منطقه ای

ورزش با تعاریف و تعابیر متفاوتی همچون ورزش و فرهنگ، ورزش و سلامت، ورزش و اقتصاد و ... همراه است. در طول قرن اخیر ورزش گذشته از اهداف فرهنگی، اقتصادی و حوزه سلامت به یکی از ابزارهای موثر دولت مردان برای ایفای نقش های سیاسی تبدیل شده است. در این میان، در طول سه دهه گذشته قطر نیز مانند سایر کشور ها، با سرمایه گزاری های عظیمی که در بخش ورزش کرده، جایگاه متفاوتی در بین کشورهای منطقه پیدا کرده است. دولت مردان قطر با استفاده از موفقیت های ورزشی چه از طریق کسب مدال های بین المللی و یا میزبانی مسابقات مهم بین المللی، تلاش دارند تا با کسب پرستیژ در عرصه بین المللی به هویت جدیدی دست پیدا کند و در نهایت بتواند از این ابزار، سیاست خارجی خود را هدایت و بازی های منطقه ای متفاوتی را در این حوزه پرتنش ایفا کند؛ در واقع قطر با توجه به ثروت های عظیم نفت و گاز با به کارگیری یکی از ابزارهای «قدرت نرم» که فعالیت های «فرهنگی - تبلیغی» است تلاش دارد تا از منافع ملی خود در مقابل کشورهای منطقه و یا فرامنطقه ای، حراست کند. بی شک در این راه کشور قطر تنها نیست و از سوی دولت یا دولت های منطقه ای و یا فرامنطقه ای نیز حمایت می شود. پژوهش پیش رو تلاش دارد تا با نگاهی گذرا به اقدامات قطر در خصوص توسعه تأسیسات و امکانات ورزشی در طول سی سال گذشته و به ویژه از سال 1988 که اولین دوره بازی های بین المللی در این کشور برگزار شد، به نقش ورزش در هویت یابی جدید قطر و بازی های منطقه ای این کشور بپردازد. به بیان دیگر این پژوهش با استفاده از روش توصیفی - پاسخگوی این سوال باشد که «علل اصلی اهداف قطر از به کار بردن «دیپلماسی ورزشی» در جهت اهداف سیاست خارجی این کشور چیست؟» واژگان کلیدی: قطر، ورزش، هویت یابی، سیاست خارجی قطر، دیپلماسی ورزشی، بازیگری منطقه