تاثیر نماتد مولد گره ریشه روی صفات فیزیولوژیکی دو رقم حساس و متحمل گوجه فرنگی در شرایط گلخانه

نماتدهای ریشه گرهی عامل ایجاد بیماری در بسیاری از گیاهان می¬باشند که فعالیت آن¬ها باعث ایجاد اختلالات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی، تبادلات گازی و غیره در میزبان می¬شوند. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت کرت¬های دو بار خرد شده روی دو رقم گوجه¬فرنگی falat y (حساس) و gina vf (متحمل) با چهار سطوح جمعیتی صفر (شاهد)، 500، 1000 و 2000 عدد لارو سن دوم نماتد meloidogyne incognita race2 با چهار دوره زمانی 20، 40، 60 و 80 روز پس از مایه¬زنی طراحی و در سال 1392 در گلخانه دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان اجرا شد، در پایان هر دوره صفات اندازه گیری شدند. زمان¬ها برای اندازه¬گیری¬های بیوشیمیایی از زمان صفر به مدت 4 دوره نمونه برداری به فاصله سه روز از هم صورت گرفت. نتایج حاصل از مقایسه میانگین¬ها نشان داد که با افزایش سطوح جمعیتی نماتد، تعداد گال، تعداد کیسه تخم، تعداد لارو سن دوم، حجم ریشه، وزن تر و خشک ریشه، سطح ریشه، چگالی ریشه، وزن تر ریشه به حجم خاک، وزن خشک ریشه به حجم خاک، قطر ریشه، چگالی سطح ریشه، نرخ اسیمیلاسیون، میزان تبخیر و تعرق، چگالی فشار بخار آب، هدایت بخار آب، فاکتورهای فلورسانس کلروفیل، میزان آنزیم¬های کاتالاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و فنیل آلانین آمونیالیاز در مقایسه با شاهد افزایش معنی¬داری نشان دادند. همچنین میزان فاکتور تولیدمثل، محتوای کلروفیل برگ، محتوای آب نسبی برگ، قطر ساقه، سطح برگ، ارتفاع بوته¬، تعداد برگ¬ها، طول ریشه، وزن تر و خشک شاخساره، طول ریشه به حجم، ظرافت ریشه، نسبت سطح برگ به سطح ریشه، میزان غلظت co2 در اتاقک زیر روزنه، میزان رطوبت نسبی برگ، ظرفیت انگیختگی فتوسیستم دو در شرایط روشنایی، کارایی کوانتومی فتوسیستم دو در شرایط تاریکی، میزان کلروفیل¬های a، b و کل و پروتئین کل گیاه در مقایسه با شاهد کاهش معنی¬داری پیدا کردند. این اختلالات در هر دو رقم وجود داشت، ولی در رقم حساس بیشتر به چشم می¬خورد. نتایج کلی حاکی از تاثیر این پاتوژن روی فعالیت¬های مختلف¬ حیاتی گیاه است.