شناسایی ابعاد توسعه ی پایدار گردشگری از دیدگاه اسلام

نقش جهان بینی و ارزش های حاکم بر جامعه را نمی توان در فرایند توسعه نادیده گرفت. ارزشهای دینی و شاخص های مبتنی بر آن، الگوی توسعه ی بخش های مختلف(مانند گردشگری) در کشورها را ترسیم و تنظیم می کنند. از طرفی، در یک جامعه دینی که ماهیت ارزشهای آن را آموزه های الهی تشکیل می دهد، یکی از عوامل مهم و بنیادی برای دستیابی به پایداری دین است. از آنجا که اسلام دین رسمی و اکثر مردم ایران است، پس، اصول و ارزش های اسلامی نقش تعیین کننده ای در الگوی توسعه ی پایدار گردشگری ایران ایفا می کنند. این تحقیق بر آن است که ابعاد موثر بر توسعه پایدار گردشگری از دیدگاه اسلام را شناسایی کند. تحقیق به روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق در بخش تحلیل محتوا، قرآن کریم می باشد. نمونه در بخش نظرسنجی از خبرگان، شامل یازده نفر از اساتید الهیات و معارف دانشگاه فردوسی مشهد مقدس و دانشگاه علوم اسلامی رضوی و اساتید حوزه و مرکز مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلامی و پژوهشکده ی مطالعات اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد می باشند که به روش غیر تصادفی هدفمند انتخاب شدند. ابتدا داده ها به صورت کتابخانه ای اسنادی جمع آوری گردید، و ابعاد عدالت، تقوی، مصرف و فساد شناسایی شد. سپس با خبرگان مصاحبه صورت گرفت. برای تجزیه تحلیل ابعاد، تحلیل محتوای قرآن کریم با توجه به مقوله های اسراف و تبذیر(مصرف)، قسط و عدل(عدالت)، تقوی و متقین(تقوی) و فساد و مفسد(فساد) صورت گرفت. یافته های تحقیق نشان دهنده ی اهمیت توسعه ی پایدار گردشگری از دیدگاه اسلام می باشد. نکته ی قابل تأمل در مورد بُعد تقوا می باشد. طبق یافته های تحقیق، بُعد تقوا بالاترین فراوانی را در بین دیگر ابعاد دارد. به طور کلی یافته های تحقیق نشان می دهد که ارزش های اسلامی بسیار گسترده تر و عمیق تر و موثرتر به توسعه پایدار پرداخته اند.